Tuesday, August 31, 2021

GAMDANG HOT NEWS.

HOT NEWS. 


 GAMDANG HOT NEWS.


US GALKAPTE CIAH TA UH HI.

1.9.2021 wed. 


America (US) Galkapte Afghanistan pan aciah khit phetun, Taliban misokte Badri 313 special force fighter a kici Taliban galkapte nawhsa takin Kabul Vanleng tual (Airports) lam ma nawh in tai pah ziahziah uha, Vanleng tual ah dim zihziah uh hi.


Taliban misokte bel agual zo uh hita in, lam khatpan enhuai na pi'n ei Tapidaw Christian te sim mawh bek hilo in, beisak mang sawm uh ahih manin vaisah mahmah leuleu hi.


Anuai a limte ah US galkapte nutsiat vanleng Helicopter leh (a Uite) Dog's Service te om hi.



Friday, August 27, 2021

KAMMAL HOIH PAWLKHAT BY: Rev Dr Job Thawngno


#Sia_Job_Thawngno Kammal hoih Pawlkhat 


1.Lungdamna mangngialh pah" ih hih man in kuamah in hong lamsang nuamlo hi.


2.Mohoih a thupit mahbang in

    Teek hoih zong thupi hi.


3.Zindo siam a kisap mah bang in

    Zintun siam zong kisam hi.


4.Mangkang nupate a kisap ciang in ka khuaizu(my honey) kici uh aa,

   Ei Zomi nupate ih kisap ciang ih min na ngawn tawh kisam nuamlo hi hang.


5.Thukkik ding na lamet leh kuamah huh kei in.

    Hong thukkik kei leh hamsiat khading hi teh.


6.Jacob in azi kum14 thalawh aa, itna hang in hun tomsa mahmah hi.

    Zomi-te’n nitak 1 zong thalawh lo in, sawt salai thei hi hang.


7.Pasian dongpeuh leng bangbang ih tuak zong in kithuakzo a,

   Pasian ihdot loh man in puk pahpah hi hang.


8.Sarah in a pasal Abraham Topa ci-in sam a,

    Zomi-te’n ih pasalte ka mipa, kei aa pa, na pa uh cihbang in amin nangawn tawh samnuam lo hi hang.


9.Mi 1 peuh in haksatna tuak in, sihna, kamsiatna a tuak uh ciang in

  A tua cihhang hi, a tuaci gamtat man hi ci-in a thu vabawltawm sak sedah ni.


10.Zomi-te sihkhit teh, kipahtawi in, sialpi sialtal go in, mualsuang lim bawl napi hang in

     Damlai, nuntaklai in kisimmawh, kibawlsia mahmah se hi hang.


11.Gam khangtote ah numei kithupisim a,

     Gam khangtolote ah numei kinengniam hi.


12.Gam khangtote ah damlo, mipoite kihehpih a, 

     Gam khangtolote ah kinuaisiah in, kisimmawh hi.


13.Ih kitehna niamlua leh kiliatsakna piangbaih mahmah hi.


14.Pasian in meigong, tagah khempeuh a kem hi zenzen kei, 

     Amah amuang mite bek a kem hi.


15.Na pahtawi ding leh mimai ah pahtawi in la

     Na thuhilhnop leh gamdaihna mun ah thu hilh in.


16.Sihna, natna, haksatna ih tuak pen Pasian deihna mah nahi veve thei hi.


17.An ih duh mahbang in, nasep zong duh leng puksilo ding hi hang.


18.Makai nasuah nop leh nungzui himasa in.


19.Mission semlo pawlpi asi a hi hi.


20.Na tate pen hilh ding, pattah ding a Pasian in hong piak a hi hi.

     Hilh loh aa pil kuamah om lo hi.


21.Tagah kem mi a om mah bang in

      Tagahte kep mizong om hi.


22.Pawlpi kem sia a om mahbang in

      Pawlpi kep sia zong om hi.

   

Pilna or cimna in nei in!


 

Monday, August 23, 2021

NUPA NUAM SUAHNA DING 4


 #NUPA NUAM SUAHNA DING 4

DAY 6 and 7 Mite laigelh simkhawm ni

#MAISAK INLA MANGNGILH in 1 Pet4:8

Nupa kal a nopna dingin abeisa thu hoihlote leh sepkhiatte maisak leh mangngilh ding kisin in!

#Hihthupen kisinding hihding thuhaksa mahmah hithei kha ding hi! Kiselna or tungnun kituh nopna khat om leh abeisa hihkhialna leh sepkhialhte tawh kikap kitawngin tungnun kituhna in kizang thei hi! 

#Nupa nuam suahna dingin Christ in ei mawhna hong masak bangtek in ih nupa in mawh maisakna kisinloh a phamawh hi! Jesu in hong maisak in mangngilh ngiat hi! Itna pen guallel cih om ngei lo a, gualzawhna ding in vanzat ahoih pen in itna mah ahi hi. Itna in hong gualzo sak ding, nupa kal hong nopsak ding hi!


#PASIAN ITNA BEK 

Nupa kal ah kinasak kihehsak khitcuangin khat veivei kimaisak or hici koih lel ding pen haksa kisathei hi. Tua bang hun ciangin Laisiangtho sungah Christ in nang hong maisaknate ngaihsut pha kik in Isaiah 53:5 na a agente na lungngai kik in. 

#Bangzah takin mawh in khialta le cin Pasian in na mawhna a maina dingin Jesu Christ hong paisak a nang a mawhpi mah na mawhnate hong maisak lam phawk den le cin Na zi,pasal na maisak zawhloh na theihsiam zawhlona ding om hetlo hi. Jesu in ihcinlohpi mah hong sanbangin na koppih na lawm acinglo kah sangthei in maisak zo dingin kisinden in. Tuahileh nupa kal anuampen leh Innkuan nasuak ding uh hi! 


Lungdam

LUNGNOPNA TAKTAK KOI AH OM?


 LUNGNOPNA TAKTAK KOI AH OM? 


Rev. Khual Lam Cin Mang


Thuhilhna 1:1-2

Lai Siangtho mun sim beh ding: Late 63:1-8


Mihingte’ kitangsap taktak pen sumlepai na hi masa lo hi. Lungnopna leh lungkimna ( satisfaction ) na hizaw hi. 


Ahi zongin mi tampitak in lungnopna ngah nadingin:

1. Sum in a hong piakkhak leh ci-in sum nakpi-in zong uhi.

2. Neih leh lamte ( materials ) in a hong piakkhak leh, ci-in nakpi-in zong uhi. 

3. Khamtheih guih theih zulesa leh zatui ( drugs ) in hong piakkhak leh, ci-in tuate tawh zong uhi.


Pasian mizat khat in: Sum na muan leh sum sep theihzah na ngah dinga, mihing na muan leh mihing sep theih zah na ngah ding hi. Ahi zongin Pasian na muan leh Pasian sep theih zah na ngah ding hi, ci-in gena dik mahmah hi.


Sum in meh lim an lim lei thei-a, ankam limna lei thei lo hi.

Sum in zatui zaha lei thei-a, cidamna lei thei lo hi.

Sum in inn hoih / inn nuam lei thei-a, innkuan hoih / innkuan nuam lei thei lo hi.

Sum in lupna nuam lei thei-a, ihmut nuam lei thei lo hi.


Kumpi Solomon in lungnopna pen a nam tuamtuamin a zon hangin zongkhial ahihna Lai Siangtho in hong hilh hi. Thuhilhna laibu pen Solomon in leitungah lungnopna a zonna leh a muhkhiat thute a ciamtehna laibu ahi hi. 


Thuhilhna a liankhat ah Solomon in lungnopna a zonna ah a muhkhiat thu tawh hong pan pah hi. A lian 2-11 sungah a zonzon thute hilhcianna leh a lian 12 ah lungnopna taktak kikoici neih ding, cih hong gen hi.


Kumpi Solomon in a muhkhiat thu hih bangin hong pan hi: 1:1,2 1 Jerusalem khua sungah kumpi a sem, David’ tapa, Thugen Siampa’ thugente: 2 Thugen Siampa in hih bangin ci hi: A mawknapi, a mawknapi, na khempeuh a mawknapi.


Amah leh amah “ Thugen Siampa” ci-in kigen hi. Solomon pen hau mahmah, pil mahmah bek hi loin thugen zong siam mahmah cihna hi. Bang hangin Solomon in “ Thugen Siampa’ thugente’ cise hiam? Pasian kihel lo pilna, siamna, hauhnate pen a mawknapi ahihna mihingte in thei leh, cih hong hilh nuam lua ahi hi. Pasian hong kihel kei leh na khempeuh a mawknapi ahihna hong hilh nuam lua ahi hi. 


A neu 2na sunga “ A mawknapi / vanity” cih kammal pen Hebrew kammal ah “ satpiang-phuan ( soap bubbles )” cih lam a genna ahi hi. Satpiang phuan pen phuan zihziahin a tam mahmah hangin mut leng, khoih leng beimang ziaulel hi. Tua ahih manin na khempeuh pen satpiang phuan tawh kibang lel, sawt daih lo, sawtpi a kikhom om lo, a ci nuam ahi hi. Tua banah a kammal khiatna pen haihuai, phattuamna om lo, a kizatna bei cihna zong ahi hi.


Aneu 8na ah:  Na khempeuh lunggimhuai-a, kuama genzawh ding hi lo hi. Mit in a muh cim thei lo a, bil in a zak cim thei lo hi, ci-in na gen hi.


Tua ahih manin Pasian hong kihel kei leh lungkimna taktak leh lungnopna taktak om ngei lo ding, cihna ahi hi. Bang hang hiam cih leh “ mit in a muh cim thei lo a, bil in a zak cim thei lo,” ci hi. Leitungah ‘ hun ta ( enough ) cih om thei lo hi. A haute hau semsem nuam hi. A pilte pil semsem nuam hi. ( Nupi khat in: Ka tapa sangkah khawl ta ding ka sak leh khawl sawm nai kei. Tu’n Ph D kah ding ci. Ph D khit teh bel RIP hi ta-in teh, ci hi ). A minthangte minthang semsem nuam hi. Pasian tawh loin leitungah ‘ kicingta’ a ci thei ding mi tawm mahmah hi. 


I thei ding khat in: Leitungah i deih khempeuh kinei ngei lo ding hi. Leitungah i deih khempeuh kingah leh vantung kisam nawn lo ding hi. Tua ahih manin Pasian a neite bek in thupha sim siam uhi. Bang hang hiam cih leh Pasian a neite in hih leitung pen a tawntung inn ding hi het lo ahihna tel mahmah uh ahih manin gilkial dangtakna leh gentheih haksatna a thuak uh ciang zong lungkim zo veve uhi. Tua ahih manin laphuakpa khat in Paul cih mah bangin: Nundan ka siam ta, zawndan zong siam ing. Hauhdan zong siam ing. A piang na khempeuh tung lungdam den ding hi tang, ci-in la na phuak hi.


Alian khatna leh nihna sungah lungnopna Solomon in nam nih tawh a zonna i en suk pak ding uhi.


1.Kumpi Solomon in lungnopna a ngah nadingin cilesa noptalna tawh na zong masa hi ( Solomon first sought for satisfaction in fleshly ( or sensuous ) pleasures ). 


Thuhilhna 2:1-3 1 Lungdamna zongin nuam ka sak bang bangin om ning, ci-in ka ngaihsun leuleu hi. Tua zong a mawknapi ahihna ka phawk zel hi. 2 Nuihna pen haina ahihna, nopna pen bangmahin a kiman lohna ka mukhia hi. 3 Mihingte in leitungah tomno a nuntak sungin bangci om leh hoih ding ahi hiam, cih ka muh theih nadingin pilna ka deihna mah tawh, zunekna tawh ka lung nuamsakin, ka utut sep ding ka hanciam hi.


“ Nuam ka sak bangbangin om ning’ ci hi. Ne ding, dawn ding. Ut bangbanga om ding cihna ahi hi. Solomon zahin ut bangbanga a om zo, nop a sak banga a om zo mi om khollo ding hi, kici hi. Tua bang hi ta se leh tuate zong a mawknapi ci veve hi. Zipi 700 leh zino 300 tak nei hi. Zan khat-in khatta a ut bangin luppih ding hi leh kum thum teh vial khat zo pan ding ahi hi. Ci dihdih leng, Solomon innsung pen kizepna ( make up ) bekbek tawh kidim leh kilawm hi. Tua ban ah mel hoih nadinga mizem ( cosmetics dealer ) a tam ding dan!


Pasian in thu-um lomite tawh kiten loh ding gen napi Solomon in Pasian thu man ding sangin ama pumpi nopsak nading na telzaw hi. Ahih hangin hih a tenpih zite in lungkhamna guanzaw hi. Tua ahih manin numeite tunga nopsakna zon ( sex ) zong a mawknapi mah na ci hi.


Tua banah lungnopna a ngahkhak leh, ci-in zulesa tawh hong zong leuleu hi ( v.3 ). Ahi zongin tua zong a mawknapi, ci hi. Zu leh beer advertise bawlte in a company uh a hoih pen, amau zu bawl a lim pen leh a minthanna khawng gelh uh hi. Gen uhi. Kawlgam ah zong beer dawn kidemna DOEMAL BEERFEST ci-in beer dawn kidemna bang bawl uha, a khatna late Ks.1000000/- [ Kyat one million ) tak pia uhi. Ahi zongin hih zu bawl company-te in zu hoih lohna gen ngei khollo uhi. Zu hangin innkuansung buaina thu gen ngei lo ding uhi. Zu hangin nupa kaal buaina thu gen khollo ding uhi. Zu hangin accident a sih hun lopi-a a site thu hong gen lo ding, advertise het lo ding uhi.


Zu bawl company-te in bang zahta-in a advertise zongun zu in mi a hoihsak sangin a siatsak tam zaw hi. Dawimangpa galhiam khat zong ahi hi. Tua manin hih a galhiam zu tawh khangno tampi mah khem zo hi. Lasiam Sangpi lasak: Dawi mangpa nang khem dingin hong pai ciang, a hi bembomin hong pai lo ding hi. A etlawm mahmah tawh hong pai ding hi, a cih pen dik mahmah hi.


Mihingte in minuamsa i cihte pen duhduh a ne zote, a dawn zote, numei mel hoih tuamtuam tawh a ut bangbanga omkhawm zote, zusai ansai minthang mahmahte ah a tutu zote pen mi nuamsa, ci-in i ngaihsun kha mai thei uhi. Ahi zongin Lai Siangtho in minuamsa a cihte pen mi gilote gamtat banga gamta loa, sun leh zana Pasian thu a lung ngaingaite, ci hi. ( Late 1:1-2 1 Mi nuamsa i cihte pen migilote’ thu a zui lo mi, mimawhte’ gamtat bangin a gamta lo mi, mi a thusim lote tawh a kipawl lo mi ahi hi. 2 Ama nopsakna pen Topa thu sung bek mah hi a, sun le zanin ama thu a ngaihsunsun mi ahi hi. ).


2. Solomon in lungnopna a ngah nadingin a nihna ah a zon pen leitung neih leh lam tawh na zong hi. ( The second area where Solomon searched for satisfation was in materialism ):

Thuhilhna 2:4-11 


4 Na lian tampi tak mah ka sem zo hi. Keima adingin inn tampi tak ka lam a, leenggui lo tampi tak mah ka nei hi. 5 Huan bawlin singno cinna lo zong ka nei a, ka huan sungah nektheih namkim kidim hi. 6 Tua singnote tui piak nadingin tuikhukpi zong ka bawl hi. 7 Ka inn-ah a suak silate banah, sila a nu a pa-in tampi tak ka neithuah hi. Tuuhonte le bawnghonte zong tampi tak ka nei a, Jerusalem-a om ngei dangte khempeuh sangin ka hauzaw hi. 8 Ka zawhsa kumpite’ sumkholna panin keima adingin ngun le kham zong ka la hi. Ka lungnop nadingin la a sa ding lasiam numei le pasal tampi ka nei a, ka deih zahzah zong ka neizo hi.

9 Tua ahih ciangin keima hun ma-in Jerusalem-ah a om ngei mite khempeuh sangin ka lianzaw a, ka pilna zong bei tuan lo hi. 10 Ka deih khempeuh ka nei a, ka ut bangbangin omin ka gamta hi. Ka sepna khempeuhah nuam ka sa hi; tua nopsakna pen ka nasepna hangin ka phattuamna ahi hi. 11 Tua ciangin ka sepsa na khempeuh, tua bangin haksapi a ka sepnate ka ngaihsut kik ciangin, na khempeuh a mawknapi ahihna, le leitungah bangmah phattuamna a om lohna ka phawk hi.


Hih Lai Siangtho mun i et teh leitung neihlelam ( materialism ) nam nih kimu thei hi.

Khatna ah: Amahmah in a bawl neihlelam

Nihna ah : A ngahtawm neihlelam


Solomon in a bawltawm neihlelam; 2:4-6 4 Na lian tampi tak mah ka sem zo hi. Keima adingin inn tampi tak ka lam a, leenggui lo tampi tak mah ka nei hi. 5 Huan bawlin singno cinna lo zong ka nei a, ka huan sungah nektheih namkim kidim hi. 6 Tua singnote tui piak nadingin tuikhukpi zong ka bawl hi.


Hih Solomon hihdante pawlmah hilo maw, tulai mihaute in zong a hih? Hih zo hi lehang nang leh kei in zong hihdanin hih nuam kha ngel ding hi hang. Hih dana inn hoihpi lama, huang sungah singno suana, kisilna khuk ( swimming pool ) neite khawng bang ki-eng mahmah hi lo hiam? Tua bang a nei zote hampha i sa uhi. I eng mahmah uhi. Solomon in bel hih bangte zong Pasian hong kihel kei leh a mawknapi, ci-in gen hi.


Leitungah inn manpha pen Two Billion Dollar House ( Antilia ) kici pen India mihau mahmah Mukesh Ambani lam hi-a Mumbai ah om hi. Pi 568 sang hi. That ( stories ) 27 pha hi. A that nuainung pen ah mawtaw 168 kikoih thei hi. A that tungnung pen ah helipcopter 3 tu thei hi. A sungah kisilna khuk ( pool ), kimawlna tuamtuam, juice bar, yoga studio leh dance studio cih bangin a muhnop tampi om hi. Movie etna ding mi 50 tut theihna zong om hi. Vanrada a mengkhia ( balconies & terraces ) tuamtuam zong oma, innsung a vot nadingin tuate ah singkungno, pak nam tuamtuam kisuan hi. Pi 4000 square feet ahi hi. Anhuan leh na sem tuamtuam 600 bang pha hi. 


2. A ngahtawm neihlelam: 2:7-10 7 Ka inn-ah a suak silate banah, sila a nu a pa-in tampi tak ka neithuah hi. Tuuhonte le bawnghonte zong tampi tak ka nei a, Jerusalem-a om ngei dangte khempeuh sangin ka hauzaw hi. 8 Ka zawhsa kumpite’ sumkholna panin keima adingin ngun le kham zong ka la hi. Ka lungnop nadingin la a sa ding lasiam numei le pasal tampi ka nei a, ka deih zahzah zong ka neizo hi.

9 Tua ahih ciangin keima hun ma-in Jerusalem-ah a om ngei mite khempeuh sangin ka lianzaw a, ka pilna zong bei tuan lo hi. 10 Ka deih khempeuh ka nei a, ka ut bangbangin omin ka gamta hi. Ka sepna khempeuhah nuam ka sa hi; tua nopsakna pen ka nasepna hangin ka phattuamna ahi hi.


Aneu 10na ah kician mahmah hi. A deih peuhpeuh nei zo, a ut peuhpeuh hih zo hi. A ut bangbangin om zo, ci hi.

( Ei tawh bel hong kikhai pian veve ding hi. Ei a bel i deih khat nangawn lei sawm leng ka sum cing kei, cih hi phot hi. Ih ut bangbangin om nuam leng zong ih sum ding om lo hi. ) 


A neu 11 ah: 11 Tua ciangin ka sepsa na khempeuh, tua bangin haksapi a ka sepnate ka ngaihsut kik ciangin, na khempeuh a mawknapi ahihna, le leitungah bangmah phattuamna a om lohna ka phawk hi, ci-in na gen veve hi.


Roman Emperor Nero zong leitungah nopsakna a nam tuamtuam a zon hangin mu zo loin a tawpna ah amah leh amah kithat ( suicide ) hi. A gol mahmah Roman Empire gam sung uk hi. Amau hun lai-in leitungbup a theihna ciang a lazo pa ahi hi. Hau mahmah a, lungnopna ding a nam tuamtuam a phuak theite letsong tampipi pia hi. A pawi bawlna innkhum ( ceiling ) panin pawi simte lutungah a buak seuhseuh dingin gim namtui ( perfume ) koih hi. Nopbawl siam ( entertainer ) minthang tuamtuamte kumpipa a lungnuamsak dingin mun tuamtuam pan kipaipihin letsong tampipi kipia hi. A kumpi kham lukhu pen tulaitakin tuat ding hi lehang US $ 2 million man ding hi, kici hi. A sakolte ngun ( silver ) tawh kizem hi. Khual a zin ciangin sakol leng 1000 val in zui den hi. Puan khatvei a silhsa peuh mah silhkik ngei nawn lo hi. Ahi zongin a tangthu leh a nuntakna limtak a kante in hih bangin ciamteh uhi: Nero pen a lungtom mi( peevish ), a maitai ngei lo mi ( gloomy ), leh lungdamna leh lungdamna leh lungkimna a neingei lo mi ( unhappy and dissatisfied ) khat ahi hi, ci uhi. Bang zahta-in lungnop nading a zon hangin Pasian kihello ahih manin a tawpna ah amah leh amah kithatin si lel hi. Sum tampi bei-in lungnopna i zong zongin Pasian kihellohna ah lungnopna om thei tuan lo hi, cih kilang hi.


Leitung hauhna, minthanna leh khamtheih guihtheih neekledawnte ah lungnopna om ding hi leh leitunga a minthang celebrities tampitak amau leh amau kithat ( suicide ) lo ding uhi. Amaute in sum tampi neite hi uha, a neihsa sumte uh khang sawm ciangah zong gai lo ding uhi.


Mi minthang ( celebrities ) amau leh amau kithatte:

1. Lasiam minthang Chester Charles Bennington ( 1976-2017 ) pen lasa siam, laphuah siam, limcin ( actor ) siam leh music siam mahmah khat ahi hi. 2017 kum July 20 ni-in a teenna a inn California ah amah leh amah kigui-awkin si hi.

2. Music siam minthang Brad Delp, Boston khuapi pan hi, amah leh amah carbon monoxide gu ( poison ) tawh amah leh mah kithat hi.

3. Britist limcin siam ( actress ) leh model minthang Lucy Gordon 2009 kumin amah leh amah kigui-awkin si hi. 

Actress Jiah Khan ( 1988-2013 ) pen bollywood actress minthang khat ahi hi. 3 June 2013 ni-in amah leh amah kigui-awkin si hi.

4. Stephanie Adams ( 1070-2018 ), American model minthang mahmah khat hi-a, 1992 Playboy Playmate, ci-in zong kithei hi. Innthat 25na tawlet pan a tapa kum 7 a pha pan Vincent a sawtkhiat khit teh amah zong tuak lum hi.


Pasian kihello lawhcinna leh minthanna in lungnopna leh lungkimna hong pia zo tuan lo hi. Mihingte lungnopna a om khak leh ci-in khamtheih guihtheihte in zong lungnopna hong pia tuan lo uhi. Celebrities tampitakte sihna a hang pen khamtheih guihtheih zatui ( drugs ) leh zu hang ahi hi.


Thukhupna: Kumpi Solomon in a muhkhiat thute khempeuh a genna ah na khempeuh a mawknapi, ci-in lungkiathuaitakin hong koihdap lo hi. A muhkhiat thu khempeuh tungtawnin hih bangin a manpha mahmah a khupna ( conclusion ) hong bawl hi. 


Thuhilhna 12:13-14 13 Hih thute khempeuh banah gen ding thu khat bek om hi. Mihing hong kipiansakna a thu bulpi pen in: Pasian zahtakna le a thupiakte manna ahi hi. 14 A pha hitaleh a sia hitaleh a simthamin i hih simte nangawn i hihna khempeuhah Pasian in thu hong khen ding hi.


Solomonin a genna ah: a pha hi taleh a sia hi taleh a simtha-a i bawlte nangawn Pasian in thu hong khen ding, ci hi. Tua ahih manin nikhat ni teh i nuntakna pen hong kisitkik ding, hong kitawikhaikik ding cihna hi. 

Sunday, August 22, 2021

ZOMITE DINMUN KI-ETPHAT HUAI

 

ZOMITE DINMMUN NIAM LUA MAHMAH LAI.


Leitungah Zomite sa'ng ahaizaw ih theih aomna? Aom leh pulak dihni ei.


Zomite pen Mite'n (Uncivilized) in ong ciamteh mawk uh hi. Mite ciapteh phamawh kei, ei dinmun tua mah na hi mawk in dah huai mahmah sa-ingh.


 Pilna thu donlo, khantohna thu donlo, kipumkhatna thu donlo, tuate sangin thupi ihsak zawkin bang hiam cih leh Zomi leh Zomi kitot ding ahanciamte, kitotna nuam asate ih hih sese pen a lungkham dinmun Zomite ahi hi. 


Adiakdiak in gamdang om Zomite suksia zawlai zen mawk uh hi. Kawlgam om Zomite kei (observe) na tungtawnin phadawm kasa kik bilbel zaw hi.


Online, Social Media ah Zomi le Zomi mah kikap, kivuiphan tangtang, bang hun ciang ih pil zen tam, banghun ciang khua ih phawk zen tam. Zomite mailam bel lungkham huai mahmah dinmun ah ki om lai hi.


Kitot nading hizaha deih, kitot nading hizaha zong lawmlawm cih pen, NulePa te'n tate thuhilh lo liang ihiam, Pasian thutawh kituakin pantah ngeilo liang ihiam, ahih kei leh ta te'n NulePa beek zahtaak lo ihiam, ahih kei leh ih lungsim ngaihsutna mahmah dawi, Satan in ong luah hiam.


Khamtheih, guihtheih, zatui, zatang zangkawmsa peuh a lai atat ihiam, bang hiliang hiam hizaha Zomite ong hai sak, ih pianna mahmah tualniam lua hiam, ihkhua muhna mahmah tualniam lua hiam Research bawlhuai mailo loding hiam.


Online, Social Media ah LAI ginalo ong kitawngsak thei ding aki post om leh Comment pia nuam Litdawk bang, phulum phul bang hizen sam aive, thusia ih deih dan, tua ahih manin, Zomite dinmun pen koiciang ah om hiam cihleh (THUSIA) tawh Zomite kituak bek hi ci-in kamu hi.


Mailamah Zomto Laini.


Na lungsim tawh atuah kei leh na kikhel pah in.

Lungdam. Zomi itna veina takpi tawh, Kiukhat pan

Khualpu Zomi.

Saturday, August 21, 2021

PASIAN KHALIM BEL NI


 SANGPENPA’ KHALIIM NUAI ( God’s Shadow )


Rev. Khuallam Cinmang


Late 91:1-2

1. Sangpenpa’ liahna sung, ( Sangpenpa’ khaliim nuai ) Vanglianpa’ liim sungah a om mi khempeuh in

2 Topa’ tungah, “Ka bukna le ka munkip muanhuai, ka muan ka Pasian na hi hi,” ci ding uh hi.


Liim ii a manphatna pen khualum gama teeng mite bek in thei ding uh hi. Khuavotna leh vuk tamna gama teng mite in phawkkha khollo ding uh hi. Nisa nuai ah nasemin ih gim ih tawl laitakin singlim nuai kilunggulh mahmah hi. Tua bangin ih gim ih tawl laitakin singliim nuai ah om le’ng ih tawl hong dam pah hi.


Tuni-in Pasian’ liim manphatna tamlo gen ni.  Musane vasa note a pi in an zong dingin a paikhiatsan ciangin ganhing vasa lauhuaite in a note ne dingin hong pai thei uh hi. Tua bang ciangin a note lau-in ham zaizai uh hi. A pi in hong zak ciangin thakhatin a note omna a bu ah hong delhin hong leng pah vingveng hi. 


A no a neek sawm ganhingte in musane a pi hong leng a muh uh ciangin taisan pah vingveng uh hi. Tua banga a note in a pi khazap liim a muh uh ciangin a lung uh muangin ham nawn loin daipah hiau uh hi. A note in a pi khaliim a muh uh ciangin a lung uh muang mahmah hi.


Tua mah bangin Pasian khaliim a muang miten bitna leh kha muanna ngah uh hi. 


1. PASIAN’ LIIM / LIAHNA NUAI AH BITNA OM HI: Late 57:1 .... Siatna huihpi a ven mateng na kha liimah kong bu ding hi.


Lai Siangtho sunga mi minthang tampite sung panin Pasian muangin, lunggulhin Pasian’ liim a bel den mi khat in David ahi hi. David pen kumpipa Saul in thah dingin delh thapai niloh hi. A hang pen David khial hetlo hinapi in haza lua mahmah ahih manin thah sawm den hi.  David galtai-in suanghawm sungah bu kawikawi hi. Kumpi Saul zong suanghawm sungah hong lut hi. David in thah theih nading hunlem ngah hi. Ahi zongin Pasian sathau nilh khat ahihna tawh bangmah cih loin khah hi. Nungtasak hi.


Pasian in lauhuaina leh siatna panin David kembit den hi. A kibukna suanghawm sungah ompih hi. Kem hi. 


Pasian liim nuai-ah bitna om hi. Pasian in David keem hi. David bangin lungduaitakin a hun a cin dong Pasian hotkhiat ding ngak zo le’ng hoih pen hi.


Late 17:8-9

8-9 Kei a hong sugawp migilo, kei a hong umcih

a kihtakhuai mahmah

ka galte kiang panin mitnauta bangin hong kem inla, na kha liimah hong seel in.


Hih LST mun pen David thungetna ahi hi. Pasian khaliim nuai mah belhtak sa hi. Belhtak sa ahih manin Pasian in zong sih nading panin tamveipi mah na keem pah hi. Na suaktasak hi.


Isaiah 25:4

Bang hang hiam cih leh nang pen mizawngte adingin munmuanhuai,

a cimawh mite adingin

a lungkhamna uhah munmuanhuai, huihpi panin bukna le nisa panin niliim na hi hi.


2. PASIAN’ LIIM / LIAHNA NUAI AH TAWLDAMNA OM HI: A beisa hunin Covid - 19 pulnatna hangin nuntakna haksat luat manin Malaysia ah Kawlgam mite mi bangzah hiam khat in amau-le-amau kithat SUICIDE bawl hi, cih kigen hi. India gam leh gam tuamtuam ah nuntak haksat luat manin a kigui-awk lum mi tampi om ta hi. Hih bang mite in Pasian khaliim nuai- ah na bu lo uh ahih manin tawldamna na ngah zo lo uh a, a nuntakna uh a bei lawh ahi hi.


Pasian’ liim beel ni. Pasian muang ni. Ih vangikte Ama’ khephung ah tunpih ni. Ama’n tawldamna hong pia dingin hong kamciamsa ahi hi.


Matthai 11:28

Na semin vangik pua-in a gim mite khempeuh aw, ka kiangah hong pai ta un. Note tungah lungsim tawldamna ka hong pia ding hi.


Late 4:8

8 Nuamtakin lumin ka ihmu ta ding hi; bang hang hiam cih leh Topa aw, nangmah bek in lungmuanna munah na hong omsak hi.


Filippi 4:6 ah Paul in:

Thu khat peuhpeuhah lunghimawh lua kei unla, na kisap bangbang uh, lungdamna tawh Pasian kiangah na ngen un.

Friday, August 20, 2021

BREAKING NEWS .PALIK KHAT GALVAN, SUM, SHUI TAWH TAIMAGNG.

 BREAKING NEWS. 

BREAKING NEWS.


PALIK KHAT GALVAN, SUM, SHUI TAWH TAIMANG.

21.8.2021 Sat. 

Sagaing gamhuam, Zianmapen myo, Myoma palik sakhan pan, palik လ/197218 Zaw Min Win pen tuni Aug 20,2021 sun 12:00 pawlin THAU BA 63 (F072732) khat, thautang lom (120) Sum tein (490) Shui tawi 12 val tawh taimang hi ci-in thu kiza hi.


Zianmapen khazai a palikte'n abeisa july10 zingsang lam,Mungzua-Gangaw, Gangaw-Kalay lampi a mawtaw te asitna panun pasal nih tung pana amat sak uh vante hi ci-in pulak beh uh hi.  ZL.

Note: Lawmpa asuaktaak suak leh hauh lawh nihniah lel lo dia maw...

Credit :Zomi Hornbill. 



Palik taisimpa leh avante. 

Tuesday, August 17, 2021

AFGHANISTAN GAM THU ATOM KIM IN.


Afghanistan gam thu atom kim in . 

17.8.2021 Tue. 

1979 kim in Russia ten agam uh buluah ngei in tua khitteh  Afghan gam mi ahi Russia thapia Muler ဟစ်ဒင့် in kumpi sem hi .

1990 kimpawl ah Russia galkap te agam uhah ciahkik ahih man in Taliban te thahat kikpah leuleu in 1996 kumteh akhuapi uh Tabul pen  Taliban te khutsung tungkik hi .

1998 Kim ah Taliban ten a gambupi phial luahta uh aa  amau ii biakna upna te bulphuh pi in nei in upadi bawl uh aa adiakdiak numei te sangkah theilo cih tepawl leh  sport lam  leh art lam  khawngzong deihtak in khak in gammi te ukcip uh hi  .

11.9.2001 ni in Binlardin tepawl in America gam Newyork khuapi aa World Trade Center inn tausang pi 2 vanleng tawh sukham uh hi .

2001 kum October kha sung in America ten Afghanistan aa om Taliban te galphualpi teng  vanlampan in kap kipan ta hi  .

2001 Novomber 13 ni in Taliban ten akhuapi uh Tabul khuapi suplawp ta in tuapan in gam tawngtol lam ah vaki hemkhia uh in damdam in tangzo nawnlo phot uh hi.

2004 kum in America leh abel pawlpih pawl in Afghan ah thukhun thak leh makai thak hong vaikhawm khia  uh hi  .

2004 kum December ni 7 ni in U S A leh abel pawlte makaih natawh ဟာမစ်ကာဇိူင်း in kumpi hongsem hi .

2009 Febuary kha 17 ah America kumpi Obama in Afghan ah galkap hongpuak beh aa tua aki pan U S A leh abel pawl galkap 140000 bang omta hi  .

2011 kum May kha ni 2 ni in Pakistan gam အက်ဘိုတာဘက် khua ah America tuigalkap commando ten Binlardin vasual lum ta uh hi .

2014 December 28 ni in U S A leh apawl te Afghan gamsung aa Taliban te ado uh khawlbawl phot in 
Afghan gammi galkap thakte galsimdan khawng  tintan pia uh hi  .

2015 kum ah Taliban pawl hong kipan kik cipcip leuleu uh hi  .
2014 pan in Afghanistan galkap thak teleh Taliban te hong kisual mahmah uh ahih man in 2014 to  2019 January 25 dong Afghan galkap asi 45000 valbang phaman hi .

2020 Febuary 29 ni in Qatar gam ဒူဟာ khuapi ah U S A leh Taliban te kilemna suaikaih bawl uh in 2021 September 11 ah U S A leh abel pawl galkap teng Afghan gampan kikhin kik ding in thukim uh hi .

Ahi zong in Taliban pawl in hih thuciamna suaikaihna ni abei ma August 15 -2021  ni in kagam uh avek pi in ko khutsung tungta hi ci in tangko khia in Kabul khuapi kumpi huang nandaw zong buluah ta uh hi .

U S A in Afghan ah kum 20 hun alak sung in  America galkap 2000 val in sihlawh in tul 20 val in liamlawh aa Afghgan gam mi tul 60 val inzong  silawh hi .

Kum 20 sung ah U S A dollor billion 83 val Afghan ading zangkhia uh hi .

Tu in ahih leh hih billion 83 valtawh alei uh galvanleng te thauhui thautang te khempeuh Taliban te khutsung tungta hi .

Mihing te in  gel aa Pasian in tangtung sak hi cih Pasian kammal tawh thalak dingmah bek mah Afghan mipi te ading in omlai hi .

Credit : Original uploader. 



Monday, August 16, 2021

BRITISH GALKAPTE AFGHAN KHUAPI KABUL TUNGTA.

 BRITISH GALKAPTE KABUL TUNGTA HI.

16.8.2021 Mon 

°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°

Mukmul sau (Taliban's Misokte'n) Afghanistan khuapi KABUL buluh uhin, kumpipa omna kumpi-inn lazo uh hi ci hi.


Hih Taliban misokte pen galkap (60,000) val bang pha uh hi ci-in kigen hi. Ahizongin Afghanistan galkapte ahih leh teng2 (tein 200,000) val pha hi ci hi.


Tuni-in, England galkap(British Arms Forces) te Afghanistan khuapi ahi KABUL tungta uh hi ci-in British Armed Forces News in gen hi. Afghan gam sunga om British gam mite, ahung, akem, adal ding leh akisap leh ENGLAND gamah ciah pih dingin apai uh hi ci-in gen uh hi.


Ahun zui-in, zomto zelni.


Credit:  British Armed Forces News.


Photo te pen British galkapte KABUL Airports atun na lim hi.



Friday, August 13, 2021

NUPA NUAM SUAHNA 3


 #NUPA NUAM SUAHNA 3

Day 4 and 5

#KAMMAL HOIH ZANGIN

Midang khat tawh ihkiho ciangin kam hoih leh gamtat luhek in Lelhna leh gual zawhna khat zawzaw piangsak hi! Midangte in a hoih maw, a sia,, itna maw muhdahna cih nang lampang pan a paikhia tawh tel uh hi. 

#Kam  na pauma in ngaihsun masa in! Na koppih nalawm kiang ah na kampau dingpen hoih maw hoihlo cih ngaihsun masa in la pau phuatphuat kei in! Hih ka gantatdan pen ahi ding mah hiam hong ki-itsa ding hiam cih kidong masa den in! #Na kampau ding leh napau in na koppih na lawm nu/pa adingin hatlohna/hoihlohna panin a hoih lamin kikhelna apiangsak ding mah hiam ngaihsun in pau in! 

#Kagamtatna leh ka kampaunate ka koppih zi/pasal adibgin itna leh khualna kam leh gamtatna hong hisakin Topa aw ci-in thungen ni!


#NANGLENANG BUAINA KIPIA KEN!

Minih a kiten ciangin sikhat sakhat hi ci-in Laisiangtho in (Pian2:24) ah gen hi! #Na koppih na langpan ciangin nanglenang a kilangpan, a kinasak na hi hi. Na kithuahpih det na lawm pen na siatsak leh nanglenang a kisiasak na suak hi! 

#Akitawngtawng Inn sungpen kisia a Innkuan in nopsakna ding omlo in na khempeuh ah asum aguallelte uh ahi hi.

#Topa aw Keima inn keimah in ka suksiatlohba dingin hong huh in! Ka koppih ka itzawh nang hong huh in, ci-in Jesu Christ mintawh thungen in! Ka kitenpih ka lawmpen Nang kiangpan in hong huhding a nong piakin hong ngaihsunzo sak in!


Lungdam


Thudang2 nasim nop leh a nuai ah Home meklecin tampi om!

CANAAN NUPI NU UPNA


 Kanan Numei’ Upna

Matthai 15:21-28

By Rev. Khuallam Cinmang


Phawk ding thu: Hih numei in “ bangcia pha a upna “ cih Jesuh tungah a lahna tungtawnin a tanu in damna ngah hi. A ngetna kipia hi. Tua mah bangin ei Khristiante in zong thu ih nget ciangin upna lianpi tawh lungduaitakin tawpsan loin ngen teitei leng Pasian in tua ngetna hong pia ding ahi hi.


Hih a tangthu ih et ciangin Jesuh pen Tyre leh Sidon khuate ah a om laitak ahi hi. Hih khuate pen Israel mite tenna hi loin Gentail mite tenna khuate ahi hi. Tua bangin tua gam Jesuh in a nawk laitakin nupi khat nakpitakin hong kikoin, “ David suan Topa aw, kei hong hehpih in. Ka tanu dawi in nakpitakin bawlsia hi, “ ci hi.


Hih Gentile numei khat hi napi-in Jesuh pen “ TOPA” ci-in sam hi. “ TOPA aw” ci-in kikoin a sap hangin Gentile mi ahih manin Jesuh in tua nupinu na thudon khollo lel hi. Na awlmawh lo hi. Na limsak lo hi. A taktakin hih nupinu pen huhna a kisam lua ahi hi.  Dawi bawlsiatna hangin a tanu si dektak hi. Hehpihhuai mahmah hi. A huhhuai lua ahi hi. Ahi zongin Jesuh in tua nupinu huhngetna thudonsak lo hi. A kikona na kizakmawhbawl hi. 


Nang zong khatveivei hih nupinu tawh kibang na kisak hun a om hiam? Ngenngen tale cin, thumthum tale cin kilamdang lo na kisak hun a om hiam? Na lung a kiat dikdek hun a om hiam? Khatveivei na thungetna kilamdang lo lua sa nahih manin na Pasian biaktak loh na sak hun khawng a om ngei hiam?


Hih nupinu in a kikoko hangin Jesuh in a thudon mel loh ciangin nungzuite kiang lam ah kihei-in a hih thei tawpin ngen leuleu hi leh kilawm hi. Hih nupinu in nungzuite kiangah, “ Na siapa uh kiangah hong ngetsak, hong thumsak dih ve vua,” ci-in gengen kha hi ding hi. Bang hang hiam cih leh nungzuite in Jesuh kiangah, “ Hih nupi i nung zui-in kikoko ahih manin a ciah nadingin sawl in,” ci-in thum uh hi. Jesuh bek hi nawn loin nungzuite na ngawn in zong hih nupinu nawngkai sa lua ta uh hi. 


Nungzuite zong pen mi lungduai nam hi khol kei leh kilawm hi.  Khatvei nute in a tate uh Jesuh in thupha a piak nadingin hong paipih uh ciangin nungzuite in nawngkaisa-in na hang gawp ngei uh hi. Na hawlkhia ngei uh hi. Tu-in zong hih Kanan nupinu pen nungzuite in nawngkai a sa luata uh ahi hi. Tua manin Jesuh kiangah, “ Hih nupinu ih nung ah kikoko ahih manin sawlkhia in,” ci uh hi. 


Mihingte in ih zaknop loh, ih deih loh kammal lianpenpente lakah khat in ‘ ki-aituambawlna ( favouritism ), kikhentuamna ( groupism ), kiguptuamna kammalte’ ahi hi. No pawl, ko pawl cih kammal ahi hi. Jesuh in hih nupi tungah, “ Tuu bangin a mangthang Israel mite lak bekah kei hong kisawl hi. Tate’ annek ding laksakin ui khawite piak ding kilawm lo hi,” ci-in na gen hi. Hih kammalte pen khauh mahmah mawk hi. Kikhen tuamna leh ki-aituambawlna ( favouritism ) kammal ahi hi. Jesuh in mun khat ah hih ki-aituambawlna tawh kisai-in a genna khat om lai hi. Matthai 10:5-6 ah 5 Jesuh in hih mi sawm le nihte sawl a, “Gentail mite gam sung ahi a, Samaria mite khua sungah ahi zongin lut kei un. 6 Tuu bangin a mangthang Israel mite lakah va paizaw un, ci-in na gen hi.


Hih nupinu in lungkia loin kikoin a nget tantanna pan dawnna a ngah masak kammal in “ Tuu bangin a mangthang Israel mite lak bekah kei hong kisawl hi,” cih ahi hi. Ahi zongin tua nupi hong pai-in Jesuh’ mai-ah khukdin a, “Topa aw, kei hong huh in,” ci-in ngenkik leuleu hi. A nihveina dawnna a ngah in, “ Tate’ annek ding laksakin ui khawite piak ding kilawm lo hi, cih hi leuleu a, Jesuh dawnkikna kammalte khauh semsem hi. Lungkiathuai mahmah semsem hi. Lawp-huai lo semsem hi. Ahi zongin hih nupinu lungkia vet nai loin, “ Hi mah hi, Topa aw; a topa sabuai tung panin a kia annengte, ui khawite in zong ne buang hi lo ahi hiam?” ci-in a thumveina dingin ngen leuleu hi. Hih a thumveina a nget kammal in Jesuh lungtang sukha hi. Dengkha hi. Bunsuk hi. Jesuh in lamdangsa hi. Hih a thumvei ngetna kammal in a tanu tungah damna piangsak hi. Tua ciangin Jesuh in tua nupi kiangah, “Nupi aw, na upna lian taktak hi. Na deihna bangin hong piang ding hi,” ci-in a dawn khit ciangin a tanu thakhatin dampah hi.


Hih nupi tung panin sin ding thu tampitak om hi. Hih nupi pen:

1. Lungkia lo

2. Lungduai

3. Kiniamkhiat

4. A upna khiam lo ( lungkiatna ding gensiatna leh kampaunate a om hangin a upna khiam lo hi. 

5. Citak hi.

Jesuh in a cillam / a bullamin hih Kanan nupi’ kikona / a huhngetna kizakmawhbawlin a thudon loh hangin a tawpna ah “ NUMEI AW NA UPNA LIAN TAKTAK HI” ci hi. Jesuh in “ UPNA LIANPI A NEI NUPI “ in mipi mai ah ciaptehna na pia hi. Amen.

Thursday, August 12, 2021

NUPA NUAM SUAHNA 1


#NUPA NUAM SUAHNA, BETTER MARRIAGE 1

Day 1: Ka Zi Ka Pasal pen kicinglo mihing keimah a bang hi cih phawkin, Complaint siamlohna, Hoihlohna hawmthawhna kigensangin ikisawl gaga sangin, Kihuhding, kitheihsiam ding leh itna neih ding (kihuhding) thupi ngaihsut ding hizaw hi!


Thu tuamtuam leh Kawlgam News Simnuamte in a nuai ah khinsuk lecin Home om tuak mek in sim nopnop kisim thei hi. 



 

NUPA NUAM SUAHNA 2



  #NUPA NUAM SUAHNA DING

Day2 an 3

Day2: Ih hehtakcianin or theihkhial khat peuh ih kineih ciangin thuneihna tawh kihawl kisawllo in Itna leh deihsakna tawh kigen kimakaih ding hizaw hi! 

#Na lawm a kikhelna dingin thagum, sawlna sangin itna leh khualna tawh gen hilh lecin hong kikhelzaw ding hi! Na lawm akikhelna ding hoihna dingin itna tawh sepsak bawlsak panpih lecin kikhelbaih zaw ding hi! 


#Day3: Nanglenang na kitheih taktak ahih leh Na lawm in ahih khialhnate huhsangsik in na mawhsaksak lam na kimu ding hi! Ih Innkuanpihte sang midangte na huhzawk lam hun tamzaw hi cih, khat veivei na kimuthei ding hi. 

#Ei_innkuanpihte mah hunlakpih zaw in ih itpen koppih lawmmah tawh huntamla in ikihuhtuak ding kisam zaw hi!

#Pastor tampite zong hih thang ah awk tam hi. Midangte na buaipih bangin, a Innkuanpihte abuaipih mah hiam lungngaih huai hi! #Mi pawlkhatte in kazi in Laisiangtho theilo ci-in hawmthawhna pauthei, atuamtuam! Atheihna dingin Hunla in na hilh hiam cih dong nuam ing?

#Topa aw kakoppih ka hawmthawh sangin hilhin panpih zaw ning ci in thungen ni!


Lai tuamtuam a simnuamte in a nuai ah khinsuk lecin Home om tua mek in