Tuesday, September 30, 2014

KIKHUALNA TAWH NUNGTA UN.

KIKHUALNA TAWH NUNTAKNA
Cor13:13
13Tu laitakin a omlai thu thumte pen upna, lametna, leh itna hi a, tua thumte sung panin itna mah a thu lianpen ahi hi.

Itna ih cih takciangin itna namtampi in kikhenthei a Agape akipan atuam2 namtampi om thei hi.

ITNA
Itna ih cihin bang hiam? Kei muhna ah itna ih cihin , Kiniam khiatna, thukhualna, hehpihna etkolna(Care)cileng kikhial lo ding hi. Mipawlkhat te in itna pen Feeling khawng in ngaihsun uh ahih manin, Nupa kal ahi a, lawmta kal ahi zongin ngahding, lemlawh ding(ngahding) aom loh takciangin ah itna uh bei in, khualzawhna hehpihna nei lo uh hi.
Itna ih cih in hehpihna tawh en, Khual, English in cileng “ Love is not a feeling, it is CARE”. Ngahding, muhding, hamphatna ding omta kei leh, itzawhna, sepsak zawhna, huhzawhna, panpih zawhnate etc, pen Itna man taktak ahi hi.
Tua mah bangin Upna, Lam etna, Itna lak ah Itna athupi zaw acihna pen ah Jesuh mah athupi zaw acihna Agape na hia, Jesuh na neih nak leh upna lametna cihte pen amanin nei in na hangsan ding a, Itna mantaktak ahi “Care in any times and anywhere” cih pen nang tung ah hong tung ding hi.
Tua ahih manin koi munmun ah na om zong in Itna ahi Jesuh na neih nai kei leh na neih sawmin la, Itna pen Feeling hi lo in, duh leh deih te ngaihnopman a itna hi lo in, tuate lam etna om kingkeng lo a itna pen Itna man ahih lam phawk ni.
Thukhupna
Zomi pih Christian akici peuh mahin na omna mun2 khua leh tui sangkahna mun ah Itna ahi hehpihna, khualna, huhna, sepsakna, Love is care tawh, na nungta kim ciat theihna dingun in biak Pasian in hong om pih ciatta hen, Lungdam.
By: Siam Khaute

Tuni in itna tawh kisai ah mimal khat ciat kidong nuam hang. Itna ih cih in bang hi mawk hiam?
Corinthians sungah  leh Lai Siangtho mun dangte ah ih et teh, Itna mah na kigen hamtang a, Itna ih cih bang hi mawk hiam?

1Cor 13:13 Hih Lai siangtho in itna gen nopna gen masa ni. Itna ahi Jesuh a gennuam ahi hi. Tuni in Bangbang siamin Pilna sangpen na nei a, Vantungmite nabang phial zongin Itna ahi Jesuh na neih kei leh tuate Christian khat a dingin amawkna pi ahi hi.







Thursday, September 25, 2014

SUNGLAM HOIHNA NA BUL PHUH UN

SUNGLAM HOIHNA NA BUL PHUH UN.
1 peter 3:1-4,7
1Tua mah bangin zite aw, na pasalte uh Pasian thu umlo ahihkhak leh na gamtatna hangun Pasian thu a uptheihna dingun na pasalte uh thu na mang un. Kampau kul sese loin, * 2 3Na hoihna dingun puatham kizepna ahi sambawlna, kham leh suangmanpha tawh kizepna, puan hoihnono silhnate na bulphuh kei un la, * 4Pasian' muhna-ah a manpha mahmah ahi lungsim puakzia, a tul theilo sunglam hoihna na bulphuh zaw un.

7Tua mah bangin pasalte aw, note sangin na zite uh a thahatlo zawdeuh ahihna thu na phawk un. Note mah bangin Pasian' piak nuntakna a ngahte ahih uh manin na zite uh zahtak bawl un. Tua hi leh na thungetna uh bangmah in hong nawngkaisak lo ding hi.


ZITE
Zite tawh kisai in Laisiangtho in muntam pi ah na gen a, tate ading ahi zongin Pasian na sepna ah ahi zongin, Ruth nuntakna leh Sarah nuntakna te akipan Esther nuntakna te ih mu thei hi. Christian nuntakna, Piangthak numei or Zi khat in nuntakdan dingpen muntam pi leh etteh ding Laisiangtho sung ah agentampite ih gen man keiding hi.

Tuni in ih gennop thuin Innkuan sung ah ahi a, Nupa kal ah ahi zongin Pasian hoihna ih muh theihna dingin, leh nupa kal anuam thei pen in khat leh khat ki-it, kikhual a nuntak theih na dingin, athu pi mahmah zite theih ding akilawm hih LST tungtawn in tam en suk ni.

Tulai Christian nuntakna ah Piangthak taktak ding pen Numei hi in pasal hita leh haksa mahmah hi. Christian cihciang bek tawh kilungkim in A Nungta taktak pen kitawm mahmah hi. Hih Lai siangtho tangte in agenna ah :
1Tua mah bangin zite aw, na pasalte uh Pasian thu umlo ahihkhak leh na gamtatna hangun Pasian thu a uptheihna dingun na pasalte uh thu na mang un. Kampau kul sese loin, * 2 3Na hoihna dingun puatham kizepna ahi sambawlna, kham leh suangmanpha tawh kizepna, puan hoihnono silhnate na bulphuh kei un la, * 4Pasian' muhna-ah a manpha mahmah ahi lungsim puakzia, a tul theilo sunglam hoihna na bulphuh zaw un

Inn kuan sung ahi a, Nupakal anop theina dingin Zite in nuntakzia kisam a Kamtawh na ci lo hi. cih pen tuni in zi or nupi ahis ate in, Na pasal Pasian thu-um lo khat ahih zenzen leh hih Lai Siangtho na sim kiki le cin kideihsak mahmah hang.

Lai siangtho hong deihsakna ah Na gamtat hoih tawh na lawmpa kikhel sak sawm ih cih hi a, na kam tawh ci lo hi. apualam hoihna te thupi in na ngaihsun masa kei in la sunglam hoihna tawh Na zawh sawm in ci hi. Christian Piangthak akici khempeuh in, ih theih ding ah Thu-um lo khatin ih nuntakna te uh hong muh ciangin Pasian amuh theihna ahih ding na thupi mahmah a, sunglam hoihna tawh nuntak ding Pasian in ei Christian te hong deihsak hi.

Kampau zia nupa kal leh tate kal ah
Kawmpau tawh kisai ah Lai Siangtho tang ah agen loh hangin, Nupa khat ih hih nak leh ahoih thei pen, azak nop pen a kiho, kidawng theih ding pen nupa kal ah cidamna hoih penpen ahi hi. Kamkhum/siam daldal thei takei le cin Nupa kikhal ah kingaih lai bangmah in kam khum tawh kiho a kidawng kik ding hoih hi. ( khat in Ilove You hong cih leh ken zong hong ngai ing, ci a, ih dawn kik theih ding kingaihlai ahih loh hang in kisam hi.) Pawl khat te in zum bawl thei a, hih dan te pen nisim nuntakna ah akisam mahmah kammal hi in, na lawm thagui, thatang in na huh theih loh hangin na huhna lian penpen khat ahi hi cih phawk leng deih huai sa ing. ( hong it hong ngai ing, na zi/pasal leh na tate in hong cih leh kei zong hong it ing cipah in. (Tua hong kicih ding lam en uh cihna hi pah hi.) Midangte in hong it ngai ing acih leh lungdam or thank you cih theih ding kisam hi.) Tua dan in na innkuan te in hong cih pen na dawn kei leh alungsim uh a, kalawm aw e, ka nu/pa aw e, bangci dan? Cihdotna tampi lungsim sung ah, om thei ahih manin nalawm na huhna, na tate na huhna in I love you too na cih theih kik ding pen thupi a zumna ding hi loin, nupa kal, tate tawh kikal ah zatmun ding kisam a, tuain innkuan sung nuamsak in, kimai ngapna piang sakin, kikhualna hong tam ding hi. akilawm tampi kicih zelzel ding om ahih manin ngaihsun tek ni.

Zite in Pasalte kam tawh cih lala sangin gamtat hoih tawh lak ding, athu mang ding pen Pasian in hong deih sak aw a, tua bek hi lo, Pua lam kizekna tuamtuam ahoih thei thei Sam bawlna, Kham leh ngun, suangmanphate,  Puan hoih nono tawh kizepna ten a bul phuh kei un la, Pasian muhna ah ahoih mahmah Lungsim, leh atul theilo sunglam hoihna, te bul phuh un la, Sarah in Ka topa aw ci-in a pasal cihbangin sunglam hoihna bul phuh ding Pasian deihna ahi hi.

PASALTE
Pasal te ih ih theih dingin ah, Jesuh pumpite pen Christian thu-um te ih hih bang mah in, Nang adingin Na zi pen na pumpi phel lang khat ahih manin na zi pen Nazahtak in ci hi. Numei te akam uh khat veivei atha hat sam hangin, ataksa un LST in thahat lo zaw acih mah bangin thahat lo zawtak pi ahih manin hehpihin, ih it mahmah ding kisam hi. It (love)cih takciangin bang ahiam? Pawlkhat te in ih ngaihsutna tampi om kha ding hi.
Mi tampi te in It or Love cih pen akhiatna taktak thei lo hi leh kilawm sa ing. It or Love ih cih pen English in ci leng Care cihna na hi hi. Itna ih cih Jesu in agengen pen Feeling ukna hi zenzen lo in, Care na hi zaw hi. Itna in hehpina, khualna, sepsakna hi ci leng, ei pau in man mahmah ding in lam en ing.

Tua ahih manin Na zi pen nangsangin thahat lo zaw ahih manin Zahtak in. (It=hehpih, khual, sepsak, huh) tua hi leh na thungetna uh bangmah in hong nong kaisak lo ding hi ci hi.

Nang kai cihtak ciangin Mihing pen ih kinai luat pih loh, midang khatin hong hehsak hong kin kei leh ih lungsim sung ah zong sawt kiciamteh se lo, kipua se loa, ih keinai pih mahmah nupa leh sanggamte akipan, adiakdiak in sun leh zan a na kimuh pih det na lawmnu lehtate in hong nong kaisak pen in na lungsim hong ngawnkaisak penpen hi cih kei muhna ahi hi.

Ihzi tate in hong lungnopsak loh pi tawh thu nanget ding pen baih in kuitung dingin lam en zo kei ing. Tua ahih maniin na thungetna kuitung ding leh hong ngawngkai sak, hong dal lohna dingin na zi pen itna tak tawh huh, panpih a, na CARE mahmah dingpen thupi mahmah ding hi cih ahi hi.

Atawpna ah: Nupa kal ah numei hi in pasal hi ta leh ih lungsim hong nawn kei sak thei mahmah pen ih innkuanpih sun lehzan a ih ompih dette mahin ih lungsim leh ih ngaihsutna , ih thu ngetna hong nawng kai sak thei penpen ahih manin Khat leh khat ih kikhual a ih nuntak ding un kampau mukpau om dan khawldan te ah ih kikhual mahmah ding, ahoih lam ah ih kiphatsiam a, I kik ho ciangin zong kidawng a, ahoih pen in ih nuntak siam ding pen tuni in kihan thawn leh tha ih kipia nuam hi.

Christian mimal khat ciatnuntak na ah zong, akitang sam mahmah sunglam hoihna hi a, tua gamtatna pah te mite in amuh ciangin ka nungzui na hihna uh hong thei ding uh hi. cih Jesuh kam mal ahi hi. Asim kha mimal khat ciat Topa in thupha hong pia kim ciatta hen. Amen. Lungdam

Siam Khaute.  9/25/14




Tuesday, September 23, 2014

A HOIH AKILAWM IN NUNTAKNA

A HOIH A KILAWM A NUNTAKNA

1Peter 1:4Pasian' thu na mang un la, na theih nailoh uh hun lai-in na gamtat ngei uh bangin na gamta nawn kei un.
15Note a hong sampa a siangtho ahih mah bangin note zong na gamtatna khempeuh uhah na siangtho un.
16Lai Siangtho sungah zong, “Keimah siangtho ka hih manin note zong na siangtho un,” na kici hi.



Christian Khat ih hih khit takciangin ih nuntakzia ding pen a siangtho a nuntak ding pen Pasian hong deihna leh akilawm ahi hi. Eima deihna bang a nunta naw lo a, Pasian hong deihna bangin nunta in Siangtho ding pen Pasian deihna ahi hi. Kei ka siang tho bangin note zong na Siangtho un.

1.      Christian:  Christian cih pen Namdangte in a ngaihsutna ah, apiangthak khin a angaihsut uh na hi pah hi. Ei Zomi te Christian cih leh Namdangte Christian cih pen kilam dang na hi mawk hi. Namdangten Christian acih na leh Jesuh nuntak bang a nungta a A Siangtho ding in hong um pah in Born a Gain Person ding in hong um pah uh hi. Tua hih manin Nang Christian na hiam ci kidotna na zang uh hi.

Tua mah bangin Christian khempeuh pen ahoih anungta dingin hong lamen pah uh a, ahoih in ih nuntakna ong muhloh man, ih Siangtho zaw loh manin Christian ahilo lawm ka neih sunsunte tungpanin ka theih leh zakin, Christian hih ding bang ut lo zaw tham uh hi.

Midante in Christian acihnak leh Jesuh nuntakzia thei lo na pi in a siangtho a nunta dingin hong lam enpah uh a, Tuazong alamdang pi mah hi pah in, Christian hing ih kicih leh Siangtho a nuntak ding mah na hi pah gige na hi hi.

2.      Kampauna: 1Timothy 4:12 sung ah agen mah bangin mite etteh dingin nuntak ding na ci hi. Christian ih nuntakna sung ah A Siangtho a nuntakna sung ah Kampau kidop zawh mahmah ding, Kampau kikhial zel thei mah a ahi zongin tua ih kampau tawh midangte ading asia hilo in , nuntakpih ahih theihna dingin Kampau Siangtho a nuntak zawh ding pen Pasian deihna ahi hi.

LStho in zong Leithupitna leh ahoih lohna na gen a ih lei, ih kampau ih kepzawh ding pen akitang sam mahmah Zomi Christian te ading kitang sam ka sa pha diak hi. Englishte Migensia mizakdah ding pau2 cih pen kiza ngei pha lo hi. amau ngeina dan zong na hi in, thupi sa ing. Christian nuntakna pen ih kampau a ih khialh sangin Pau lo a om theih kisam hi. Kampau ah siangtho ding Pasian in hong deih mahmah hi.

3.      Gamtatna: Nisim ih nuntakna sung ah akitang sam mahmah te lak a khat ahi ih gamtatna ih sep ih bawlna te pen mite muhna ah Siangtho in etteh tak ih suah ding pen Pasian deihna ahi hi. Ih gamtatna ih sep ih bawlna peuhpeuh ah, mite ading phatuam hi ding a, mite supna, mite dahna, asuah loh ding thupi ding hi.( Min a vaguksak, mina hihsiatsak, mina khat peuhpeuh ahiding bang a omsak lo a va khoih hih) vv.15
Gamtatna tawh kisai a, na tampi huam a, Kham theih guih theih ah Siangthona, Mit tawh siangthona, Kamtawh siangthona, Khuttawh Siangthona, Ngaihsutna tawh siangthona , Na pumpi na khempeuh te nuntakna gamtatna ah amau muntekah siangtho sakding kisam a, Siangthona tawh kisai ah, SIANGTHO dingtampi om hi, tuate khempeuh gamtatna in huam khin ahih manin tampi ih gen nawn kei ding hi.

4.      Ahoih a nuntakna: Christian ih hih mah bangin Nisim ih nuntakna leh ih sepih bawlna ah mite phattuamna ding ahoih a nungta ih hih ding kideihsak hang. Tuihai khat na suahna nangawn pen thaman om ding ci in Jesuh in agen mah bangin, Nisim ih nuntakna ah nikhat in na hoih khat peuh mah midangte tung ah sepsawm le hang tua hi leh ih nuntakna hong kikhel bek tham lo in, midangte in Christian ih hihna thei-in, ih Biak Pasian Hong muh lawh ding uh hi. Mite in Pasian amuh lawhna dingin na nuntakzia na om zia leh nagamtat hoihnate a muh uh teh Jesuh nungzui ih hihna atheih na dingin ih nuntak siangtho a ahoih anuntak ding kisin ciatni.

Tampi gelh man kei ni, atawpna ah ih theih ding thupi pen in Jesuh in acih bangin Nagamtat hoih uh mite in muh ciangin keima nungzui nahih na uh hong theihna dingin Khat leh khat ki-it in, kihuhin, Nuntak na Siangtho un acih bangin, nisim ih nuntakna ah Mite phattuamna, miten Pasian amuhna dingin ih gamtatna, ih kampauna leh ahoih a nuntakna tawh Pasian min thang sak ciat ni. Lungdam

Siam Khaute. 9/23/14



Saturday, September 13, 2014

NA PIANNA NA NU LEH NA PA IT IN, ZAHTAK IN LA, LUNGKIM LUNGDAM SAK IN


NA PIANNA NA NU LEH NA PA IT IN, ZAHTAK IN LA, LUNGKIM LUNGDAM SAK IN (Pai 20:12, Ef 6:1, Pau 6:20,Pau 30:17, Pau 23:25, Pau 23:22).


Leitungah mi bangin i piankhiat theihna dingin Pasian in i nu leh pa thupha pia-in amau tungtawnin tate i piang hi. Tua ahih manin Pasian in nu leh pa it in zahtak a, a lungkim/lungdam sakte adingin thupha tampitak hong koihsak hi. Nu leh pa thu mangin, i lungkim/lungdam sakna tungtawnin leitungah cidamna, khansauna leh hauhna nopsaknate ki ngah hi. Nu leh pa a lungkim/lungdam sak tate in a khantawn un, khut dawhngen in vak ngei lo uh a, mi khan eng' ngeilo uh hi.


Nu leh pate tungtawn a, hong luang thuphate deih napi-in, ngahtheihna dingin nuntak, gamtat ding pen haksa kisa zel hi. Nu leh pate'n hong it mahmah uh ahih manin, tate'n it zo den kei mah ta leeng amau hong itna bei ngei lo hi. I nu leh pate it in i lungkim/lungdam sak ding pen a haksa lua hi lo hi. Nu leh pate'n hong itna uh a bei theih loh hangin, tate' tungah thupha hong piak dan uh kibang kim lo hi, cih i phawk gige ding kisam mahmah hi. Tua ahih manin na nu leh na pa a lungkim/dam sak pen hih sawm den ing. I u nau kimin tuabangin hanciam tek leeng, nu leh pate'n zong i unau kim mahin thupha hong pia ding uh a, i unau kim mahin i nuamsa ciat ding hi.


Leitung nuntakna sungah nu leh pate khasiat sakna pen a lauhuai mahmah leh adahhuai mahmah khat ahi hi. Nu leh pate simmawh in, khasiat sakna hangin ei khang bek hi lo, tu leh ta khang dongah supna leh buaina lianpi om thei hi. Noah in leenggah zu kham in, khua phawk loin guak tangin a om laitakin, a tapa Ham in mu-a, a pa' zumhuainate seel sak loin, a sanggamte kiangah va ko hi. Tua hangin a tapa Canaan in a sanggamte' sila ahi dingin ciamsiatna ngah a, ahi zongin a pa uh' zumhuainate a seel sak Shem leh Jafeth te tungah a pa un, thupha pia hi(Pian 9:18-27).


I nu i pate pen pilna siamna nei loin, midangte nu leh pate bang kei mah tale uh zahpih ko bawl se loh ding ahi hi. A hoih lohna uh a om leh gensia kha loin, itna takpi tawh i seel sak ding kisam hi. Nu leh pate pen a tawntungin i deih bangin kicing den zo sam lo ding uh hi. Ahi zongin i itna pen kiamsak lo a, i nu leh pate' tungah thupha bawlbawl in, i lungkim/lungdam sak det zawhna dingin hanciam tawntung ding ahi hi.


Absalom in, a pa David lehdo in langpan ahih manin khang lai pipi, thahat lai pipi mah in sihsia tawh khansih hi(2 Sam 18:9). I nu i pate langpanin lehdo kha kei ni. Simmawh in bawlsia kha kei ni. Pasian' deihna tawh a kituah loh banah tua bang gamtatna in, a lauhuai penpen nuntakna ahi hi. David in a tapa Absalom in bangzah takin langpan in, lehdo mah ta leh a itna kiamtuan peuhmah lo a, Galkap makai thum(Joab,Abishai leh Ittai)te tungah, "Keimah nong khualna-un tangvalpa Absalom hong dawm mahmah un,"ci-in vaikhak lai tazen hi (2 Sam 18:5). Nu leh pate hong itna pen thukin zai mahmah cih phawk ding kisam hi.


Pasian it in, a zahtak nu leh pate khempeuh in zong tate in bangzah takin simmawh in, langpan mah ta leh tua bang lungsim nei kim ciat uh hi. Nu leh Pate pen bangzah takin simmawh in, i langpan hangin hong itna uh bei tuan lo hi. Nu leh Pate tungah i bawlna zahzah tawh kutuak in, gentheihna ahi a, nopsakna ahi zongin hong tung ding hi. Eima bawl zia tawh kizui-in thupha ai kei leh hamsiatna cihte hong tung ding ahi hi. Deihdeih kiteel thei-a, teelkhial leeng tu leh ta khang dongah supna lianpi om in, teelsiam leeng tu leh ta khang dongah nopsakna om ding hi.


Tua ahih manin, cihmawhna, gentheihna, khangual en'na leh a deihhuai het lo, sihsia(khantomna)cihte tawh kipelh in, cithei-in nuamsa a, na khan a sau theihna dingin, "NA PIANNA NU LEH PA IT IN, ZAHTAK IN LA,LUNGKIM/LUNGDAM SAK IN," ci-in,aki hanthawn nuam ihi hi. A telsiam ding leh a hih zo ngiat dingin Topa'n thupha hong pia kim ciat ta hen. Amen!


Khazih sungah, David Tuang

Thursday, September 4, 2014

ITNA LEH SEX SEX SEX

SEX 
Tutungin sex tawh kisai tamlo kikum vat dih ni. Ahizongin sex pen greek pau in bang hi a, latin kam panin koi ci danin kilasawn hiam? cih lam hong hilo ding hi. Sex tawh kisai Pasian geelna leh koppih I neih masiah pen kikep siangtho a hoihna khawng hong hipen ding hi.
Tuhun leitung khangto ah media huih in naakpin hong nawk suk hong nawk to a, sex lam nga vive video leh TV program tuamtuam te ah tampi I mumu hi. Nisim a I zat namtui (perfume) leh haza ( toothpaste) na ciang phatna (advertise) dingin kizang tamawk hi. Tua manin adiakin tuhun khangnote adingin ze-etna tuipi bang lian a, sex tawk kisai kithuhilhna maan a om kei leh hih ze-etna tuipi ah I kiat khit ding lauhuai hi.
Na nu leh pate tung panin sex tawh kisai genpihna na ngah ngei kei kha ding hi. Na lawmte tung pan hiam akl. magazine gina hetlo khawng panin thuhilhna manlo tampi hong kihilh ding a, ‘sex khawng bangma pi a ngaihsut ding hilo pi’ cih khawngin zolna hong om thei ding hi.
‘Pasal na hihna langsak ve’, ‘it takpi hi teh cih na lahna aive’, ‘ciinglo hi teh cih na prove nadingin hoih’ cih khawng, tua ciang ‘sex zatloh pen mibatlohna hi’ ,‘ki-it a kingai takpi I hih leh sex zat khawng bang phamawh se a hia?’ ci a ong nawk pawlpawl om ding hi.
Bek thamlo in, koppih ding zi/pasal neih masiah bel kikem siangtho ning na cihleh, ‘normal lo’ akl. ‘ki piangthak sak’ ‘ki Pasian thu um sak’ cih khawnga kona zong na lawhtak hi thei ding hi. Hiteng khempeuh pen taksang ding hilo a, a thupi in ngaihsut ding hilo hi. A thupi pen zaw in ahihleh - Pasian ading, na koppih ading leh nang adingin na kikep siangthona pen hizaw hi. ( huizz... intro sau ei  )
SEX PEN :
Zac Poonen in, “Sex zat ding I lunggulhna pen ann leh tawldam ding I lunggulhna mah tawh kibang a, ahizongin hih lunggulhna pen a bawlpa in ama deihna bang taka zat dingin bel geelna na nei hi.”na ci hi.
Sex pen numei leh pasal a kiten khit uh cianga zat dingin Pasian in a bawl hi a, Pasian geelna bang taka zatna pen hoih in manpha ahihlai takin, a geelna omsa peel a zatna in I nuntakna a siat nading kipatna bulpi hi thei hi.
Sex pen ‘Eden bawhsiatna’ a omma peka Pasian in ana bawl khit ahihmanin sex limlim pen bel a sia hi zenzen lo hi. Siangtho hi. Zatkhialh mana a sia suak bek hizaw!
Sex pen nupa kikalah zatlohin pen a khiatna omlo hi. Nupa kiteng khinsate in pen a koppih kiangah a itna a lahna ding, akizopna uh kipin akho semsem nading leh Pasian thusuak om mah bangin tu leh tate nei in a kikhah sawn nadingin zang zel uh hi. Siangtho in, zong manpha hi. Kitenna pualamah ahihleh bel nuamtal nading ciang bek hi a, mawhna hi. Nungzui hoihlo tampi zong nei hi aw.
ITNA LEH SEX
Tangval tampi in nungakte a khemna uh pen, “Kei nong it taktak leh kei adingin na kiphal kul…” cih hi. Hih pen nungak tampi in taksang in a sianthona uh na tanlawh khin uh a, poi mahmah hi.
Itna leh sex pen akizom banga zong ngaihsut theih ahihlai takin atuam tuak ahih lam I theih kisam hi. Nupa kikalah ki-itna a sangpen kilahna in sex hi a, ahizongin itna pa hetlo in zong zat theih veve hi.
Sex zat ding lunggulhna lungsim pen pumpi ci leh sa ki-iplahna pana hong piang hi lel a, sauvei kimanglo in beipah hi. Itna maan in ahihleh kiten hun ngakzo a, zuau thu tawh luppih hong sawmlo ding hi. ‘I kiten dong ngak zo kei ning’ a cih leh a ngak nuamlo, ngakzawh a sawmlo cihna hizaw hi. Hibang a ama nopsak nadingin vatzat in hong zat sawmte pen bel pel zaw lecin na mailam ding hizaw hi.
‘Ki-itna – Kitenna - Sex’ cih pen tuni dongin Pasian deihdan hi lai a, I lehbulh khakloh ding thupi hi. Pasian deihdan I zuihna in nungzui nei a, tuate in – akip akho ki-itna leh kingaihna, lungdamna, kipahna leh thupha tampi ahi hi. A langkhat lamah, I lehbulh khak leh zong tua in nungzui mah na nei a, tuate in – kisikna, mindaina, lungkhamna leh thusia tampi ahi hi.
KOPPIH DING KA NEIH MASIAH BANG HANGIN KIKEM SIANGTHO DING KA HIAM???
1) Pasian deihna ahihmanin – Kitenna huang sung lo a sex zat pen Pasian deihna tawh kituaklo hi. ( Exo 2:14) Pasian in I suahtakna hong gak sak nop man hilo a, nung ciangin I nupa kikal anop zawk nading hi. Nungak tangval lai in sex ana zang ngiengei khinte in pen a kiten khit uh ciangin a koppihte uh muanlahna tawh kidim den ci uh hi.
2) Kisikna, minsiatna, lungkhamna leh thusia tampi tawh na kipelh theih nadingin - Kiginni zan a tomvei sung I nopsakna pen nipi khawvak(monday)ciangin pen I kisik mahmah na leh I lungkham kipatna hong suak thei hi. Tua manin ahi thei tanah kidek teta pen hoihpen lo hiam?
Nuam hilhial in na khangno hun na zat ding pen Pasian hong deihsakna hi. Ngaihsun in, na sianthona leh na minphatna pen kidek zawhlohna tawh na khek ding pen pammaih salo na hiam?
Tua ciang, mite in nang pen a ‘easy’ mahmah danin hong gen kei hen. Pasian lim le mel sun a hong kibawl a, ganhing mawkmawk hilo hi teh. Na sungah ki-ukzawhna leh kidekzawhnate zong om hi cih phawk gige in.
3) Hong it man hilo in, ama nopsak nadingin vatzat in hong zang cih na phawk ciang a lungsim nat mahmah na tawh na kipelh theih nadingin!
4) Sex zatna hangin nungakte pen naupai vat thei dinmun ah ding gige na hih manun : Naupai kidalna ding zatui leh condom I cihte pawl 100% in muanhuai lo uh hi. Sex zatloh phot pen kidalna dingin hoihpen lai phot hi tuciang ah!
5) Pasian in nang adingin hong geelsak na koppih ding lian mah tawh na kiten theih nadingun!
6) Sex thanghuai taka zat man a natna lauhuai tuamtuam na ngah khakloh nadingin : Sexually Transmitted Disease (STD) nam tampi in om a, lauhuai kim mahmah uh hi. AIDS I cihte khawng bang zong tutan in a zatui ding kimukhia nailo cih I theih tek sa hi.
7) Na mailam ding (na future) na suksiat loh nadingin!
8) Na it pen mah tawh na damsungin a nuam thei bang pen in sex na zatkhop theih nadingun!
9 Nang hong deihsakte in khangkhat na nuntak sung kisik om hetlo in nuam takin na zat ding kong deihsak manun!
HAKSA LUA LO DING MAW? BANG CIH DING?
Haksa kha mah in teh, ahizongin hih pen fight taak hi. Pasian kiang panin huhna ngen ila, nangmah mah in zong na lungsim ah khensatna kiptak bawl in. Tua ciangin :
1) Nungak tangval lai a kikep siangtho a hoihna thu 9 ( a tunga te) phawk tawntung in ) .
2) Tv, Internet leh video khawngah sex lam a nga tawh kidawm mahmah in.
3) Guihtheih khamtheih tawh kisukha kei in. B’am cih leh mi in kham a neih ciangin normal nawnlo hi.
4) Lawmngaih na neih leh zong kuama omlohna lam vive ci kei in. Daihna munah ze-etna hat diak hi. Peel in!
5) Zuau thu tawh hong kizolzol thei ding a, akl. neihsa lamsa sum leh pai tawh zong, tua hun ciangin bangci kikep ding cih geel kholhsa in nei in.
PASALTE IN NUNGAKTE A ZOL ZEL DAN UH A TANGPI :
1) Lumkhawm le hang I ki-itna khang semsem ding hi – Ee maw.. Hong zolna bangin na na luppih ziauziau takpi leh maw… hong pi muh lua nawn khollo ding hi. Zong hong zahtak nawnlo ding hi. B’am cih leh numei ‘cheap & easy’ luate kuaman pi muhin zahtaklo pi uh e… thusim khat ong imkhia pak hi ning.
2) Nong ngaih takpi leh lumkhawm ding hi hang – Hih kammal hangin nungak tampi a siatlawh khin tam hi. Hibangin hong kicih ciangin “Nong it takpi leh I kitenni zan dong ngak ni. Itna taktak in ngakzo(true love waits) ci uh hilo hiam?” ci inla, hong hehsan leh zong phamawh sa ken. Lungkimlo suakin hong khen leh zong phamawh sa ken. Hong it taktak lo a, luppih ding bekin hong deih cihna hi lel hi. Hibang mi adingin na neih manpha pen na sianthona pia phal ding na hiam?
3) Khatvei bek, tutung bek! – Khatvei na piak leh a nihveina in hong zom ngeigei hi. Khatvei bek tawh a lungkim takpi dingin ngaihsun kha ken!
4) I kiphawk tawntung nadingin e…! – Natna lauhuai AIDS khawng akl. nau khawng ong paisak le bel kinawh phawk bilbel mah ding nai ve vua. Ahizongin hi bang a kiphawkna pen a deihhuai pen hiam cih bel ngaihsut huai...
5) Na ut kei leh midang zong ding hing – Halleluiah…Amen! Pheisalawt…Zong sak lel in. Hibang mi, ama angsung bek a theite tawh na nuntak hun sung teng na zatkhop ding pen nang leh nang vangik a kisuan hi lel teh. Paisak lel in..midang zong lel hen! Topa’n a hoih zaw hong pia na ve…Kiteng le uh cin zong lungkim thei ken teh.
6) Mite’n zong hih khin lel e! - Zuau bulomtang hi ei hih thu bel! Zi/pasal neih masiah siangtho taka akikem dinga akiciam leh akikem takpi mi tampi om hi. Tam lua mai!
7) Lungkham kei in. Condom zang ding I vele, bangmah ci kei ni the! – Bangmah ci kei kha mah ni uh teh, tu leh tu in bel. Ahizongin nung ciangin na lungsim nopmawhna leh mawh na kisakna vangikte hong theihpih nawnlo ding a, zong hong thuakpih nawnlo ding hi. Tua manin za-ah-za kidalna hoih pen leh a muantak penin…. sex zat nailoh hi phot hi!
8) Tu panin I kisinna kawmin na zang khawl leng, I kiten khit ciang nuam ding! – Hih thu tawh kisai in bel kithukhual saka na mabuai keei kullo hi. Kiten khit ciang sin nading hun tam lel, siam manloh nading mahmah omlo… lungkham sih in!
MAWH KHIN KHIAL KHA KHIN NA HIH LEH!
Koppih ding zi/pasal nei nailo pi in sex ana zang kha khin na hi thei hi. Kamsiatna hangin akl. theihloh manin zong hi thei… tua manin haksa sapi in ana nungta den zong na hi thei hi. Phamawh kei. Nuntakna thak tu-in na nei thei lai hi. Mawh khin khial khin na hih hangin Pasian in hong it lai veve hi. (Rom 5:8)
Kisik in, na mawhnate pulak in, Topa kiang lam na zuat naak leh amah in hong maisak ding a, hong hencip thangkhaute hong suut sakin, nuntakna thak suahtakna tawh hong pia khawm ding hi. Lai Siangtho in, mi khatpeuh Khris tawh a kipawl ciangin mi lui ngeinate bei in mi thak suak khinta na ci hiven mate… (II Korin 5:17) Tun bel ka siangthona a hi thei tanah kikem ta ning na cih theih ding hong thupi ta hi. Topa’n thupha hong pia ta hen!
BONUS :
PORN (XXX lim hoihlo) et a hoihlohna –
1) I ngaihsutna siangtho takte hong nil khiatsak in, a thanghuai pipi tawh hong laihsak hi.
2) Masturbation hong uang sak hi. ekinn sung khawng ah hong tang sak khual2…
3) Numei/pasal I muhdan hong siasak hi.
4) Mite pen tua lima I muh bangin a huk takpi ding banga ngaihsutna manlo hong nei sak hi.
5) Porn addict na hih leh na nuntakna tampi hong nawngkai sakin lam hong khial sak thei hi.
6) Pasal in Numei hi le cin Mi na et teh ahilo lam hong musak pahpah thei a, hong huk hong lan sakin, Nisim mawhna tawh na kidim den hi.
Kicing het kei in cin, aizong tu a zah tawh hunsak phot ni. Lungdam!
BEHLAPNA
1.    Zi leh Pasal na neih ma in Numei pasal vai ah ahi theizah in siangtho in tua ahih kei leh Zi, Pasal na neih hun ah na lungkim zo ngeiloding hi. Genthna: Aktui pen mi nih in hong bawl, huan leh alimna kibang lo thei a, tuadan mah in Nungak tangval laina ciap kawi2 leh Zi , pasal na neih teh na lungsim khat tawh khamuang thei limsa zoden lo ding na hih manin, ahun omlai in kidawm in.
2.    Zi, pasal naneih khit nat leh tuatawh anuamthei pen dingin om in, zi leh pasal kal ah mawhna cih om lo a, ta leh nau neihna ding bek hi lo hi, Khat leh khat taksa deihna kilungkim sakna ding Pasian bawl cih phawk kik in. lungdam. S.khaute

By: Tg. Samuel Nas || © thu hoih la hoih