Wednesday, July 31, 2024

ASEAN MAKAITE LEH KAWLGAM PALAI KIMU

 A (57) Veina ASEAN Gamdang Vuanzi Meeting ah Kawlgam Palai Aung Kyaw Moe kihel 

ASEAN kipawlna te Laiatpi ahi Dr. Kao Kim Hourn in Kawlgam Palai Gamdang Vuanzi U Aung Kyaw Moe pen ASEAN Gamdang Vuanzi te Meeting ah kimuh pih hi. Tua bek loin ASEAN Gamdang Vuanzi te leh US te Gamdang Vuanzi Antony Blinken tawh zong kimu beh lai uh hi.


ASEAN Makaite leh kawlgam Palaite kiho khop ahih leh Kawlgam vai tuamtuam leh tulaitak kawlgam thupiang te kikum khawm thei uh hi. Hih buaina bangci veng thei ding, bangci Handel thei ding cihte kikum khawm uh hi.


#SAC Galkapte’ bel Gamdang Mipil khempeuh tawh ki thei, Gamdang Ulian khempeuh tawh kilawmta, Gamdang Mihau, sumhau khempeuh tawh kilawmta uh himawk in baih pak O taw…….. A utut uh sem zo lel mawk uh hi.


#Gambup khat i kumpi mah in om in, a ut nak vua leh Gamdang Ulian te mai et zo lua lel mawk uh hi………


#A_thupi pen khat Topa’n Kawlgam hong khel ding bek ki sam hi. Mihing in khel zolo ding hi.. Topa bek in khel zo ding hi..


English Version 👇👇

Secretary-General of ASEAN Dr. Kao Kim Hourn today met with the Permanent Secretary of the Ministry of Foreign Affairs of Myanmar Aung Kyaw Moe during a bilateral meeting on the sidelines of the 57th ASEAN Foreign Ministers’ Meeting (AMM) and Related Meetings, in Vientiane, Lao PDR. Both sides discussed ongoing work of ASEAN pertaining to its community building efforts.

Credit: ASEAN 



Tuesday, July 30, 2024

TUNI THUTHANG TUAMTUAM TE

 ZOMI TIMES 30.7.2024 Tuesday 

 

1. Mandalay Khuapi Dong Galdona zom suak ding Mipite Kiging khol un.

Mandalay khuapi dong gal kidona kizom suak ding ahih manin Mipite kiging khol un ci-in NUG Vuanzi Man Win Khaing Tan in pulak hi.


July21,2024 ni-in NUG Meeting nei uh in tua Meeting pan in a pulak ahi hi ci-in khit Thit Media in gen kik hi.

BEHLAP:: Mipite lauthawng sak zel sa-ingh 

Tuma kum2022 lai pek in NUG Vuanzi mah ahi Dr. Zaw Wai Soe in Mipite kiging khol un, Na Van manpha te uh kiging khol un ci-in agen zawh kum2-3 bang paita hi..


Mipite mawk khem loh ding leh Mipite lauthawng sak loh ding pen thupi hi. NUG Vuanzi te’n hih gal vai pen a kizo pah ding sa mawk uh hi. Zankhat thu in akizo ziau ding khawng sa mawk uh hi.


Gamva-Nainganzi asiam loh dan uh. Nainganzi a theih loh dan uh zawzen Sam, tuni dong mah a um thapai om lai dinguh maw. UN galkalte koi ah om aa.


2. Australia ah Chin Pawlpi Biakinn Khat Kikhak Cip

Australia gam, Melbourne khuapi sunga om Chin Christian Church-Melbourne (CCCM)Biakinn khat kikhap cip hi. 


Hih Biakinn kikhak cip tawh kisai pen July28,2024 ni akipan in Pawlpi mi khat zong om nawnlo ahih manin akikhakcip ahi hi.


Hih Biakna-Pawlpi CCC-M pen April22,2007 a kiphuan ahi hi. July28,2024 ni-in akikhak cip kik ahihi. Hih Pawlpi ah Pawlpi 300 kim pha in nuamsa mahmah uh himah leh Pawlpi Mite pawldang ah taimang uh ahih manin hih CCC-M Pawlpi abei siang sitset kiuhkeuh hong suak hi.

Ref: Zalen 


3. Vanleng Sang Nuam Zaw EV Bus Kawlgam ah kizang ta 

Kawlgam khuapite kizopna dingin Vanleng sang anuam zaw EV Bus nuam mahmah Kawlgam khuapite ah kizang ta hi.


Amasa pen dingin EV Bus Kawlgam ah kizang ta hi.


Mandalay to Yangon 

Yangon to Naypyidaw 

Naypyidaw to Yangon -Cih bangin khuapi liante kikawmna in kizang hi. 


Hih EV Bus te ahih leh Vanleng sang nuam zaw hi. Tutnate Special vive hi-in nop cihtak in nuam hi. Siangtho mahmah hi. 

Mipi khualzin te ading in EV Bus kizui theita hi. 

Credit: Myanmar Update News 


4. CDF-Khalkha Thautawiten Khalkha khuapi sungah kuaman Ui- Dog khawi theilo ding cih a apulakna hangun Khalkha Mite lungkim lo uh hi..

Credit: Zalen


5. Falam khuapi sungah Motor Accident mi1 si 

Falam khuapi pan galtai dinga apai Motor khuasung ah accident tuak in mi1 amun ah sipah in adang tampi liam cih The Chin Land Vision in gen hi.

Crd: Chin Land Vision


6. V-President Henry Van Thio te Innkuan.

President 2, Henry Van Thio te Innkuan kawlgam bangzah takin abuai zongun amau Innkuan lungmuang takin om hithiat thei lel uh hi.


MAL in ukna alak teh lehdo sese lo lel ahih manin kawlgam sungah suakta mahmah lel hi. NLD hunin zong NLD pom lel in ahih manin V-P bang ngah lawh lel hi.


Nang leh Na Innkuan bitna pen thupi pen hi, kumpi kuakua akah zongin om dan, sandan na siam nak leh nang ading in lampi om kawikawi lel hi. 

Gelh ding tampi om lai, zom kik ni.

Zomite a it den 

Sian Khual 

New Zealand 

July30,2024


7. Falam Defense Force (MDF) te Kidawn Ziahziah

Chin Pyine, Matupi khuapi lakna ah kihel Mara thautawi MDF te ciahta uh in a khuapihte un dawn uh hi.


AA Makaih Chin Brotherhood, CB in Matupi SAC Sakhan alak khit uh ciangin MDF ( Mara) te inn lam panin thupi tak vaidawnna ki nei hi. 


Lailenpi zong CNF Makaih CC khutsung pan lakik zo khin uh in, Mara thautawi MDF te khutsung ah tung khinta hi.

Zogam e……..Kawlgam leh Zogam suahtak nading acici ten khat zong ngah kei leng kilawm… 

Credit…


8. A Lemlawh Omlo

Zomite sungah ZRA_EC leh PDF Zoland ki koko kalin Zomite khuapi khat ahi Tonzang CC in nala ziau hi. 


Minam sung ki koko na, ki galneihna amet na mahmah omlo hi. Zogam kembit tuak sawmin akem man omlo dan hi.


Hibang thute na ngaihsun ngei beek uh na, thautawi pawl..???


9. SAC te kapna hangin Falam khuami khat liam inn nih kisia

Zani July29,2024 nitak nai 10 :00pm kim pawlin SAC 268 tazian phualpi panin thaupi tawh CNDF te omna hiding a upmawh natenguh na pheng kap gawp na pan Inn 2 kisia in, Numei khat in liamna ngah ci-in CBN Daily News in gen hi.

Tulaitak in Falam khuapi pen CNO/CNDF leh AA Makaih CB in lakding sawm in mun a luah laitak uh hi ci-in CBN in gen beh hi.

Credit: CBN Daily News


10. Zomi-Minam Galkap ZRA-EC Te Topa’n Ompih 

Zogam galkap ZRA-EC te Topa’n om pih in aomna apaina vuah Topa’n lamlak in kalsuan pih den hi. Amaute gimin,tawlin aom teh Topa’n thaguan in thahat sak den hi.


Zogamah a sawt loin Mission kipan kik tading hi. Zogam Galkap ZRA-EC te Zogam ah a sawt loin Mission kipan kik ding ahih manun, leitung mun tuamtuam aom Zomi khempeuh in na sum, na pai, na neih sa. Na lamsa te tawh Zogam leh Zomi ading nasem Zogam galkap ZRA-EC te thapia in, huhin panpih ciat ding hi hang..


Amaute ahih leh azu aham thuakin singnuai ah Zogam leh Zomi bitna dingin nasem kipumpiak te ahiuh hi. Topa’n amaute makaih ngiat hi. Topa’n amaute ompih ngiat hi. 


Thatang tawh asem theite thatang kuan ni. Thatang akuan thei lote sumlehpai tawh kuan ni. Na neih bangbang Zogam leh Zomi ading in hong zang khia in. Tulaitak hun pen nasep hun ahihi. Zogam leh Zomi ading sepkhiat hun ahihi.


Zomi galkap, Zogam Galkapte Topa’n hong makaih ngiatta hen, Amen..

Zomite Itna Veina takpi tawh 

Sian khual 

New Zealand 


11. N.Korea Kumpipa Kim Jong Won Buai 

Tulai khuahun tui tamluatna hangin akoikoi ah Tuicin tung ahih manin Mipite buai thei mahmah uh hi.


North Korea zong tui tamlua ahih manin a kumpipa uh Kim Jong Won buai mahmah hi. 


Kua hanga hizah in guahtui tam hiam, Tuikhang hiam ci-in hang gawp ci hi. Huihpi, guahpi pen Mipil misiam ten dal zol, nang zolo uh hi.


Hih Huihpi, Guahpi te pen Pasian bek in daisak thei bek hi…

Pu Kim Jong Won aw na om hithiat lel in maw…


NUG Vuanzi Man Won Khainh Tan 


Monday, July 29, 2024

ZOMITE AKSIPI PU THANGKHANGIN NGAIHTE

 DAHNA PULAKNA (Condolence Message)

Dated : The 29th July, 2024.

 Pu Thangkhangin Ngaihte,

Master of Philosophy(M.Phil)

Former General Secretary and founding member of Zomi National Congress(ZNC)

The first General Secretary, Zo Re-unification Organisation(ZORO)


1.    Zomi re-unification movement i kalsuanna-ah citaktakin a husan tawpdong a mapang ahi, Pu Thangkhangin Ngaihte in July 27, 2024 ni-in New Delhi khuapi, India panin leitung a khualzinna hong tawlngaksan ahih manin Zomibup ii supna lianpi hi ci-in, Zomi Political Coordination Committee/Zomi Revolutionary Army(Eastern Command) in a nusiat a innkuanpihte tawh a kibangin i dah mahmahna i pulak hi.


2.   Pu Thangkhangin Ngaihte in a nuntak sungin Zomi le Zogam adinga a mapannate, a kipiakkhiatnate thupi-in zahtak-huai mahmah hi. A diakdiakin Nisim 19-21 May 1988 sunga Champhai, Mizoram state, India gama a kibawl a 1-veina Leitungbup Zomi Convention(the first World Zomi Convention) a tangtun theih nadinga organizer vaipuak a lakzawhna; Zo Re-unification Organisation(ZORO) ah General Secretary masapen vaipuak a lakzawhna le February 17-19, 2019 hun-a Kuala Lumpur khuapi, Malaysia-a a kibawl Leitungbup Zomite’ Khawmpi(Zomi International Conference)/ZIC2019KL ah kihelin khawmpi thukimnate (Conference Resolutions) bawlna-ah ahih theihzahin policy guideline a hong lamlak mi khat zong ahi hi. Zogam Charter pen ZIC2019KL Khawmpi thukimnate siksanin a kigelh ahi hi.


3.   Ama’ pumpi in hong nusia mahleh, a nuntak sungin Zogam le Zomi adingin Pasal Pha ahih banah a hong vawhsak nam itna khaicite khangthakte’ tungah hong pokhia ta a, gah hoih gahpha hong gahsuah semsemna hi ta hen ci-in dah mahmahna tawh utlopipi-in “Mangpha” i khak uh hi.


      Dahna lianpi tawh Eastern Zogam aitangin,


Zomi Political Coordination Committee(ZPCC)/ZRA(Eastern Command)

Headquarters : Tedim District, Zogam.



Sunday, July 28, 2024

TUNI THUTHANG TUAMTUAM

ZOMI TIMES 28.7.2024 Sunday 


1. Matupi khuapi lakna pan ataikhia SAC galkap 120 te Man kik 

Chin Pyine, Matupi khuapi lakna pan ataikhia SAC galkap 120 te leh Galvan tampi AA Makaih CB in man kik zo uh hi. 


Hih Matupi khuapi lakna pan ataikhia SAC galkapte 120 leh galvan honpi khat kingah kik, kiman kik zo himah leh pawlkhat kiman kik zo nailo hi ci-in gen lai uh hi.

Credit: Khit Thit Media 


2. Motor Lampi Tuikhang-Gangaw leh Halkha kikal 

Yangon, Mandalay pan Kalaymyo apai Vanpua Motor te lampi ah Luineute tuikhang ahihmanin haksatna tuak uh hi.


Tuikiam ngak ding ci leh sawt lua ding ahih manin Setli kawmin tua tawh Motor vante luigal lamah nawn thei uh hi.


Tulaitak khualzin Motor te gen thei mahmah uh hi. Lampi kisia, lampi kicim, tuikhang cih bang a tuamtuam tampi haksatna kituak hi.

Credit: Shwe Lwin Pyin


3. UWSA (O) galkapte Lashio Khuapi sunglut 

Shan gam saklam, Lashio khuapi ah SAC leh kukan-kokang MNDAA galkapte nasia takin akikap laitak un UWSA-O galkapte Tul1000 val Lashio khuapi lut uh in Lashio khuapi sung mun pawlkhat ah mun la zihziah uh hi.


Apaisa July27,2024 ni-in UWSA (O) galkapte nitaklam in Lashio khuapi lut uh in, mun thupi deuh teng ah mun la pah zihziah uh hi. Hih thu pen နစက leh O lam tawh kinai te mi3 bangin hong gen hi ci-in CNI Burmese News in pulak hi.


Hih UWSA (O) galkapte Lashio khuapi sung lutna tawh kisai Naypyidaw pan phalna tawh alut uh hi ci-in CBI Burmese News in genbeh hi.


News genbeh na ah tulaitak kukan galkap MNDAA leh SAC galkapte nasia takin kikap kido laitak hi-in, Hih Minam thautawi pawl2 kikal ah bang thu hong piang ding hiam cih pulak beh hi..

Credit: CBI Burmese 

Lashio khuapi pan O te ciah kik nailo uh hi..


Photo Credit…


Saturday, July 27, 2024

TUNI THUTHANG TUAMTUAM TE

ZOMI TIMES 27.7.2024 Saturday 


  1. ZRO/ZRA LEH CNF/CNA KIMUH VAI UPDATE TOMMO 


ZRO/ZRA leh CNA/CNF In ZORO Panlakna PEACE om theih nading Suaikai ta..


1. Ei zotate (Chin-Kuki-Zomi/Mizo) te phung kibang, pau kibang (awkaih tuam) nuntak khuasak zia kibang, ngeina kibang, lunggulhna kikhat, sih leh si khawm, dam leh dam khawm ding a ci unau khat hi hang.


2. Gam leh minam ading nasepna ah hanciam luat na hang a unau kitelkhialhna poi  kisa in, mailam ah tua bang piang non kei leh cih i deih hi.


3. Kilemna bukim a om theih na ding in, a kul dan zuiin kihona neih zel ding hoih kisa hi.

Credit……


  1. ZOMITE AKSI PI KHAT MUALLIAM

Pu Thangkhangin Ngaihte, Zomi National Congress (ZNC) founder leh President in, tuni 27/07/2024 3:00pm IST hun in AIIMS hospital, Delhi pan in hong nusia hi.


Zomite ading in a vawh khaici limci tak in hong palh in, ama nungzui ding mi tampi hong piang ta hen. A dah a kap zomipih khempeuh leh a inkuan mimal ih biak a nungta Pasian in hong hehnem ciat ta hen.


  1. အောင်ဇေယျ Aungzyiza kidona kikapna nasia mahmah cih thuthang om. 

Aung Zyiza ah PDF leh SAC nasia takin kikap uh a, TankCar pawlkhat susia zo uh hi.


Pawlkhatte genna ah nungkum lamin CNF Makaih CC ten TankCar asumsiat lai un NUG in teng4000 pia hiven ci-in gen uh hi…


Pawlkhatte gen leuleu na ah NUG Makaite zong CNF lamte Dr. Lian Hmung Sakhong thei-in ngah nang bekbek a lam en te hi cih gen uh hi.

Ref: People’s Spring


  1. Daw Aung San Suh Kyi leh ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး (Ministry of Home Affairs)Kimu 

Kum 2021 a kipan SAC matcip Daw Aung San Suh Kyi thongsung aomna ah Kawlgam Ulian khat ahi (Ministry of Home Affairs) ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ရာပြည့်tawh Nihvei kimu khawm thei uh hi ci-in BBC Burmese in tuni July27,2024 in pulak hi.


Amasa kimuh hun ahih leh Arzani tunma in khatvei kimu uh hi. Anih veina ahih leh July21,2024 ni-inanih veina kimu leuleu uh hi. Aomna Naypyidaw thong sungah kimu thei uh hi.


Galkap Ulianpa ahih leh Ministry of Home Affairs hi-in Daw Aung San Suh Kyi tawh kisai aoman, a cidamna senpy maw cihte a en khia ahi hi. Tua bek loin amah ahih leh Daw Aung San Suh Kyi tawh ki sai Tavuan Vaipuak alapi pen hi ci-in genbeh hi.


Hih ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးရာပြည့် ahih leh NLD hun lai-in Daw Suh tawh akipawl khawm lian ahih loh hangin, ki maingap mahmah uh hi.

Ref: BBC Burmese


  1. Lashio khuapi ah kidona nasia lai 

Shan gam huam ahi Lashio khuapi ah MNDAA te leh SAC galkapte nasia takin kikapna om lai hi cih 7Stars News in gen hi.


July25,2024 ni-in MNDAA in Lashio khuapi lazo danin gen mah leh tuni dong kikapna, kidona nasia mahmah lai in, lazo nailo cih kitel hi. 

Nasia to semsem lai dingin kigen 

Ref: 7Stars News 


  1. Yangon khuapi SanChiang Myone sungah Huang kicim 

Yangon khuapi, Sanchian Myone, ကျွန်းတော Chuntaw lampi ah huang umna kicim in Motor 6 leh Ansai khat zancip hi.


Tuni July27,2024 in Yangon Sanchiang Myone huam sung Chuntaw lampi gei ah Huang umna taih kicimp na hangin Motor 7 leh Ansai khat kisia hi ci-in Eleven Media in gen hi.


Tulaitak Yangon khuapi ah sunlezan khawl loin guah zu ngekngek ahih manin hidan apiang hikha ding hi cih gen hi. Lei nimgawp ahih manin lauhuai hi.

Ref: Eleven Media 


  1. Matupi Ukna tawh kisai ICNCC tawh kizom in Matupi ukna kipan ding 

Chin Pyine, Matupi Myone Mipite ki-ukna tawh kisai in  Chin Brotherhood i lutangpi ahi ICNCC tawh kizomin ki ukna paiding hi ci-in Matupi ki ukna Makai ten gen uh hi.


Hih Matupi mipi ki ukna tawh kisai kum 2022 Oct kha in kiphuan himah leh 2023 October 6, ni-in tettan bei ta hi.


Matupi ki ukna tawh kisai sepzom theih nading in July20,2024 ni-in Mipite tawh Meeting nei khawmin athak liklek in kiphuan pha kik hi ci-in Khonumthung Burmese in gen hi..


Matupi khuapi ahih leh June29,2024 ni-in AA Makaih CB te leh CDF-Matupi B-1 in alaksa uh ahi hi. Hih tawh kisai CB tawh kizom in ICNCC vaihawmna tawh kikal suan ding hi cih pulak beh hi.

Credit: Khonumthung Burmese 


  1. Tuibem Phulet 

Tulaitak kawlgam mun tuamtuam ah guahtui tamlua ahih manin Zakhai gam leh Kawlgam laizang kim teng adiak in kihep khiat ding thu kiza hi.


Tulaitak Zakhai gam AA te huam sungah Tuibem phulet zahdong dingin Tui tam ahih manin Zakhai galkap AA in Mipite tungah tuni July27,2024 in theih sak na pia hi.


Guahtui or Tui kholna pen Azah tampi in khangto ahih manin lauhuai dinmun ah om hi. Tua hangin Mipite kidawm unla, Pilvang takin om un cih za sak uh hi..

Credit: AK-Media Live


  1. MDY PDF te Kawlgam sungah Thahat pen NUG in gen 

Kum2021 MAL ukna-Arna lak akipan Tawlanzyi nasem, MAL do khia dinga kipan khia NUG galkapte lakah MDL PDF te thahat pen leh thupi pen uh hi ci-in NUG lam pan PAHTAWINA pia uh hi.


MDY PDF ahih leh a hanciamna uh thupi in picing takin kalsuan thei uh hi. Tawlanzyi paulap in nasem maimai te hilo uh hi. Tawlanzyi nasem takpi te hi uh hi ci-in gen beh hi.


Pawlkhatte ahih leh Tawlanzyi paulap in nasem uha NUG ukna nangawn anial om hi. Tawlanzyi lampi pan lampial mang khinta Thauatwi Tawlanzyi nasem tampi ôm hi cihzong gen hi.


Tulaitak bang pen State-Pyine pawlkhat ah Tawlanzyi paulap in Minam khat leh Minam khat kikal ah Ukna, Arna deih Tawlanzyi nasem om ahih manin poi kasa mahmah uh hi ci-in pulak hi. 


MDY PDF Makaipi pa ahih leh Zato Siavuan ahihi. Amah pen Doctor Soe Thu Zaw စိုးသူရဇော် hi. 


MDY PDF ရဲ့ ဦးဆောင်သူ တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ဒေါက်တာ စိုးသူရဇော်။

Credit:: MDY-PDF


  1. CNF Makaih CC te’n Matupi leh Paletwa kizopna LEI’ Bridge တံတား susia 

Ngongtat CNF Makaih CC te’n Matupi leh Paletwa kizopna lei susia mikmek mawk uh ahihmanin Mipite’n haksatna lianpi ka tuak uh hi ci-in Mipite’n gen uh hi.


Hih LEI tawh kisai pen Matupi Operation lai-in Ngongtat CNF Makaih CC te suksiat danin Chin Media te ah kigen hi.


Mipite gen theihna apia pen Midangte hilo zawin ko pen Mipi galkap hi ungh aci teng mah in Mipite haksatna pia mawk uh hi. Mipite bitna piak sawm loin haksatna pia cih pen amin bek in Mipite galkap hi lel uh hi ci-in Khumi khangno khatin Khonumthung Burmese News tungah gen hi.

Credit: Khonumthung Burmese


  1. WELCOME CORPS tawh Malaysia pan USA ah Mi tung ziahziah

Welcome-corps tawh Malaysia pan USA tung masa pen dingin kigen hi.

         Mailamah Zomi tampi tak Welcome Corps tawh USA gam ongtunglai ding in ki lam en mahmah hi….

           Hih Welcome Corps pen mi bangzah hiam kipawl khawmin kisam thei hi cih zong a ki thei sak ih hi hi.

Credit: Burmese American Community inst

  1. SAC te thusitna hangin YOMA Bank Makaipipa U Thein Wai ဦး သိန်းဝေ khawl vingveng ziau hi ci-in Zalen in gen hi.


Tuni thuthang nong simsak manin lungdam.

Akisam aom leh Comments ah hong gelhsak in maw, a hoih pen in hanciam ding hihang.


ZRO leh CNF leh ZORO MAKAITEW