Friday, April 16, 2021

ZOMITE PI THIAN HUAI KAM VAIKHAKNA


 Ei Zomi te gam 3 na a tung khin khempeuh tate tute aw hih lai nong sim sak ciat nang un kong thum masa hi.


Pasian phalna om kei leh ei Zomi te gam 3 na ah kua mah i pai kha kei ding hi. Nidang in pilna nei te bek a pai hi aa, tuhun ciang in pilna nei lo bek tham lo in, a damlo, a cinglo teng leh puteek piteek te na leng i pai ta zen hi. Tate tute aw, mipil te gam, mihau te gam i tun ciang in agam kumpi te vai hawm siam na tawh, bang mah a sem zo nawn lo ahi kum tamte na ngawn in huhna sum hong ki pia lai aa, ei tum tak tek in an neek tuidawn, nikteen puansilh ki cing lai in nuam i sa ciat hi. 


Migam mi lei ah i om ciangin, i minam i ngeina a manthang loh na dibg ngaihsutna uh tawh Zomi makai te in kumsim in Khuado, Zomi Namni cih te nong vai hawm den uh zong makai te in nong geelsiamna uh thupi kong sa mahmah hi. Zomi te in "Ko Zomite" cin laphuak in " Zomi ka hi"  cin la sa in, khangno te nong om uh aa ka nuam mahmah hi. Mai  lamsang kumtampi i ngeina kipte i zat den theih nading in, hih US ah a suak te in  zong Zo pau zong a thei/zat/pau theih ding uh thupi ka sa mahmah hi. A hih hang i tu i ta te in i pau i ngeina a thei nawn lo om a hih man in a nu le pa, a u te nong siam mahmah uh kul ding hi. I pau i ngeina a theih kei uh leh, i minam i ngeina a mangthang semsem khak ding lam et om zaw hi.


Zomi te in minam dang te tawh ki bang lo in, i tate  pasal upa pen in innluah aa, a nu a pa te kem in a ki khoi hi aa, puteek piteek te ki kepna khawng ah i koih khak ding lau huai mahmah hi. Inn pan in na tate uh na hilhilh kei uh leh, kum 18 ong cing khin leh hong nusiat khak ding lau huai hi. I ngeina te na tate tung hilh in i kampau te zong hilh kei le uh cin khang 2 khang 3 khit ciang in, i ngeina i pau ong thei nawn kei uh leh mi mangthang i suak khak ding dah huai mahmah hi.


Tua ahih ciangin inn pan in nu le pa te mah in thupi ngaihsut in inn ah ei pau mah zangsak in hi leng haksa nai lo ding hi. Ei pau theihsak loh na pen haina hi aa, mangpau a thei lo te pen a pil lo teng hi.


Tedim khuapi sungah, Gawlkha minam te inn 3 khawng bek a om hang, a tate tute amau pau theih sak setset zo lai hi. Gam 3 na i tun zawh pen a tam zaw kum 10 ciang khawng hi pan ding aa, nu le pa mangpau a thei lo te na ngawn in, a tate Zo pau theihsak zawh loh pen ngaihsut theih loh man hi gige hi. 


Zomi te gam 3 na i pai theih na pen Pasian in a deihna om kei leh ki pai kha het lo ding hi. Pilna i neih loh hang in, a pil lo te zong Pasian deih nuntakna i theih na tantan ciat pan in citakna, thumanna, kiniamkhiatna, pumpi ki uk zawhna, teep le muam aa ki pan limpha a lak dingin hong deih na zong hi  ding hi.


I zolai zong inn ciat pan in Lai Siangtho simna tawh na ki pan sak ciat un. Lai Siangtho simna pen, Zolai siamna/sina, Pasian deih nuntakna le i tate lamman tot sakna ahih lam zong i phawk ding ki deihsak hang. I tate kum 12 hong kaan khit teh thu hilh ding baih nawn lo ding cih pen thupi ngaihsut ni. Nu le pa te pilvang in thu limtak ngaihsun ni.


Hihlai kong at ciangin mimal kong cihna hi lo in, i minam aa ding deihsak luatna tawh kong at a hihi. I om na ciat ah Pasian in ong cing ong kem ciat ta hen.


Pi Thian Huai 


Lungdam

Tuesday, April 13, 2021

TOPA HOIH HI, Topa lian hi!


TOPA HOIH HI

Key: G

Topa hoih hi, Topa lian hi Lungkham hun in hong huh a, Ama kiangah a beel mite Ama’n limtak hong kem hi.


Hong phat ning maw,

Toapa hong phat ning Na vangliatna lamdang si,

Thuk in zai e, Lamdang nong itna,

Ka belh suangpi To Zeisu


Lungsim tamkham, lam-et bei te, Meigong tagah genthei te, Leivui pan in nong lamto a, Zeisu hong itna bek hi.


Khasiangtho mit hong vaksak a, Itna khut tawh hong len a, Kei nong sap leh kong dawng ding a, Ka thu sim kong hilh ding ci.

Thursday, April 1, 2021

HIBANG HUN ADINGIN


 HIBANG HUN A DING IN

( For such a time as this)

Esther 4 : 14

By Rev. Dr. Pau Khan En


Esther Laibu sung ah Judah mi khempeuh thah asawm mi gilo Haman vaihawmna a theih ciangin kongcingpa Mordekai in a tunu Esther kumpi nu kiang ah,  "Vaihawm khat naneih kei leh Judah mite bel lam khat peuhpeuh tawh suakta lel ding uh a, nang leh na innkuanpih te bel na si khin ding uh hi. Hi bang hun ading mah a hih kumpipa innsung khawng atung na hih mel kua in thei a hi hiam" na na ci hi.

(Esther 4: 14) Hih thu dapphah in " Hibang hun ding mah in anungta hoh hilo ding i hihiam? cih thulu atom mahmah in i en zual ding hi. Hibang hun ( such a time) i cih in :


Covid 19 hangin leitungbup tawh i buai khawm a, ki ukna vai (politics) hang in Myanmar gamkia i tang buai hi. Tual gal a tung hi mai hi.


Tua a hih man in,

a) i vai ding mahmah, a kician,  telmun mel om thei khia lo hi. (uncertainties) 


b) i mailam ding zong geelkholh, genkholh theih om lo hi.( unpredictable)


Tua ahih man in,

1. Pasian mah i muang tentan ding hi. Amah pen hong khahsuah ngeilo pa a hihi. ( Isaiah 4l: 10) Hong khahsuah ngeilo ding pa  zong hilai hi.


2. I minambup mah tawh i ki pom cinten ding hi. US  gam ah minam ki deidan na ( racism) a suuksiat mah mah laitak a netniam thuak mivomte a makaih Baptist Minister Rev. Dr. Martin Luther King Jr. (1929- 1968) in a mipih te kiangah, " I minam i tonkhop theih kei leh mihai bangin i hon sih ding hi. ( We must learn to walk together or we wii die together like fools) ci hi.


3. Ngaihsut i kikup na ah mimal thaneemna tawh kuamah i ki ko kei ding hi. Hipen Zomite i tual niamna pen leh i tha neemna pen a hi hi. Midangte eibang in mimal in kiko lo in athu kikum bek uh hi. Zomi te hong nungkaih ( draw back) alian pen leh mi i batlah na pen hih i mimal ( personal) kiko na hi- a, tua in mi hong bang sak zo lo hong tualniam sak pen pen a hi hi. Mipi lungsim hong paai sak zo lo in khuataa lungsim hong paai sak den hi.


4. Thuman (truth) tuh dih ni. I lungsim a eima' khensatna ah a man pen ding ngaihsun in tua i ngaihsutna (conviction) dinpih cinten ni. Tulaitak a i hanciam pen in zawhthawhthu leh ngongtatna (violence) ki ukna deihlo in, nial in tuahangin zong i mai ah mitampi in aluang uh na paai khin zo hi. Tuate zahtakna i pia a, ngongtatna nial in suahtakna paak bang in i lawh zawh mateng i kalsuan ding hi. Tuabang kuhkalna i neih zawh nading in eimah mah lunggulhna leh khensatna a hih ding kisam hi. Thumaan pen zawhthawh thu a kikaih paat zawh thu hi lo- in ei mimal mahmah in khensat in i minam tawh ding khawm a, i gam i lei i puah ding a hi hi.


5. I vai sah sangel ing.

I lungtup Federal Democracy tung le hang,  minam dang te bel bangtan ciang hiam khat kiging khin pian tek in om zo uh ka sa a, Zomi te bel a hici pi in omlai ka kisa hi. Tua hi- a, politics asiam leh thukhung siam hon khat hi thu ah nong kikup ding uh deih huai ka sa mahmah hi. A awng thei khempeuh pum ot mawkmawk lo- in, hih minam mailam vai geelna ah tem pukna anei zawdeuh mi tawm khat in pan nong lak ding uh ka lunggulh mahmah hi.


Hibang hun ading mah (for such a time as this, Esther 4 : 14) a Pasian in hong nuntak sak  hi mai lo i hiam guai aw ! I vaaipuak tolh sak kha lo- in, Nun leh nunpih taak, Sih leh sihpih taak ding in  hih hun ah nuntak siam tum dih ni. (  Let us live, A Life worth living and  A Death worth dying.) I biak i paai Pa Pasian in Kawlgam ah kilemna leh daihna hong om kik sak tahen!

..............................................

Source : Rev. Dr. Pau Khan En' Facebook Page.